"Fikir" rubrikası, mahsus Qırım.Aqiqat içün
Vladimir Putinniñ inauguratsiyasını "ekinci arbiy" dep adlandırmaq mümkün, eger 2018 senesi Qırım işğalinden soñ bir qaç yıldan soñ keçirilgen inauguratsiyanı hatırlasaq. Elbette, diqqatlı közeticiler, Putinniñ inauguratsiyaları cenk ve repressiyalar Çeçenistan ve Gürcistan cenkleri, mustaqil media yoq etilmesi ve YUKOS yoq etilmesinden soñ olıp keçkenini ayta bileler... Er yañı müddet Rusiye prezidentiniñ ve onıñ yaqın çevresiniñ öz-özüni idare etüv ve tecavuziy niyetlerini pekitken edi. Amma, 2018 senesiniñ inauguratsiyası Rusiyede ve onıñ etrafındaki vaziyetniñ deñişkenini kösterdi.
O vaqıt Putinniñ bütün siyasiy programması Qırım kün tertibi ve topraqlarnı toplama etrafında qurulğan edi. Saylavlarğa kirsetilgen esas muhalifler prezident ile razı olmağanlarını numayış etmege bile tırışmadılar, aksine, Qırım işğaline qol tuttılar. Bundan da ğayrı, ilhaq etilgen Qırımda ilk sefer keçirilgen prezident "saylavları" Rusiye akimiyeti tarafından yarımadanıñ qoşuluvı aqqında "ekinci referendum" olaraq qabul etildi.
O vaqıt Putin Qırımda saylayıcılarnıñ 92 fayız reylerini aldı, halqara toplulıq ve, elbette, Ukrayina Qırımda prezident saylavlarınıñ qanuniyligini tanımadı.
Gönüllü Vladimir Putinniñ Rusiye prezidenti namzetine qol tutmaq içün imza toplay. İşğal etilgen Qırım, Kezlev, 2017 senesi dekabr ayı
Avtoritarizm ve totalitarizm arasında o qadar belli bir farq bar ki, onı totalitar devirge kelgenine qadar körmeysiñiz
2018 senesi Rusiye artıq qaytıp olamağan noqtanı keçti ve qomşularına territorial iddiaları ve avtoritarizm seviyesi ceetinden eñ tübünde buluna kibi körüne edi. Şimdi, şunı aytmaq kerek ki, avtoritarizm ve totalitarizm arasında o qadar belli bir farq bar ki, onı totalitar devirge kelgenine qadar körmeysiñiz.
2018 senesi prezident saylavlarına Aleksey Navalnıynı yibermemek meselesi muzakere etilgen edi, akimiyet "liberal spoyler" olaraq Kseniya Sobçaknı teklif etti, saylav bülleteninde atta Grigoriy Yavlinskiy bar edi.
Rusiye prezidenti Vladimir Putin Kremlde inauguratsiya merasiminde, altı yıl evelsi, 2018 senesi mayısnıñ 7-si
2024 senesi Navalnıy koloniyada elâk oldı, saylavlarda Sobçak ya da Yavlinskiy kibi "standart olmağan" namzetlerniñ bile iştirak etmesi aqqında laf ketmey, Vladimir Davankov, Putinniñ "Yañı adamlardan" esas "alternativ" raqibi cenkke qol tuta. Ve Qırımdaki "saylavlar"nıñ özü de, qıtaiy Ukrayinanıñ işğal etilgen topraqlarındaki "saylavlar", büyük cenk, yañı topraqlarnıñ ilhaqı ile qıyaslanğanda, ekinci planğa çekildi.
Vladimir Putin Moskvadaki Büyük Kreml sarayında inauguratsiya merasimine keldi, 2024 senesi mayısnıñ 7-si
2018 senesiniñ Rusiyesi "Qırımdan soñ" olsa, 2024 senesiniñ Rusiyesi, eminim, cenkniñ Rusiyesidir. Ve Vladimir Putin nevbetteki antını böyle bir Rusiyede berdi.
Elbette, buña baqmadan, onıñ 2030 senesi inauguratsiyası nasıl olacağını bilmek isteymiz. Eminim ki, çoqusı insanlar bunıñ olmasını istemey. Ve Putin de istemey. O, artıq Rusiye prezidenti olmaq istemey. Putinniñ karyerası masal süjeti kibi. "KGB'den" "altın balıqlar" Kremlden "sıpayı aristokrat" "Rusiye prezidentiniñ tesadüfiy" vazifesine tayinlengen zavallı qartana endi "deñiz ükümdarı" olmaq ve Sovetler Birligini ğayrıdan tiklemek istey.
Rusiye prezidenti Vladimir Putin 2024 senesi mayısnıñ 7-nde Moskvada Kremlde inauguratsiya merasimi vaqtında ant ete
2030 senesinde Vladimir Putinniñ altıncı inauguratsiyasını degil de, Üçünci cian cenkini körmege telükemiz bar
2030 senesi Putin yañı ittifaqdaş devletiniñ yolbaşçısı olaraq ant bermek istey, ve merasimde birinci sıralarda Rusiye parlamentiniñ ve ükümetiniñ yolbaşçılarını degil de, "ittifaqdaş cumhuriyetleriniñ" yolbaşçılarını körmek istey, olar suverenitetten vazgeçip, "vatan limanına" qayttılar. Qırım kibi.
Böyle bir inauguratsiyanıñ keçirilmemesi, Putinniñ bozulğan çuqurğa oğraması içün, Rusiye, eminim, Ukrayina ile cenkte yutquzmalı ve cenkten soñki sıñırlarnı ve halqara uquqnı yañıdan baqmaq ıntıluvlarından vazgeçmeli. Aks alda vaziyet yıldan-yıl beterleşecek ve 2030 senesinde Vladimir Putinniñ altıncı inauguratsiyasını degil de, Üçünci cian cenkini körmege telükemiz bar.
Vitaliy Portnikov – jurnalist ve siyasiy izaatçı, Azatlıq Radiosı ve Qırım.Aqiqat müellifi
"Fikir" rubrikasında ifadelengen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqta-i nazarını aks ettirip, muarririyetniñ baqışlarınen bir olmaması mumkün
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.