Ukraina Tış işler nazirliginiñ Filistin elçisinen kerçekleştirgen körüşüvinde Qırımdaki «etnik ve din ayırımı» aqqında tarif ettiler

Emine Ceppar ve Filistinniñ Ukraina elçisi Gaşem Dacani

Ukraina Tış işler nazirligi, nazirniñ birinci muavini Emine Cepparnıñ Filistinniñ Ukraina elçisi Gaşem Dacani ile kerçekleştirgen körüşüvi aqqında bildirdi. Körüşüvde Rusiye işğal etken Qırımda insan aqları ve serbestligi vaziyeti aqqında malümat berildi.

«Emine Ceppar, Filistin tarafınıñ diqqatını Rusiye Federatsiyası tarafından vaqtınca işğal etilgen Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki insan aqları vaziyetine, etnik ve din ayırımı, Ukraina suvereniteti ve topraq bütünligine halqara seviyede qol tutmaq kerekligine, Rusiye Federatsiyasınıñ Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Donetsk ve Lugans vilâyetleriniñ ayrı rayonlarınıñ işğalini qanunlaştırmaq ıntıluvlarına keder etmek kerekligine celp etti», – dep aytıla müessise haberinde.

Nazirlik qayd etkenine köre, taraflar Yaqın Şarqtaki soñki adise-vaqialar ve İsrail-Filistik zıddiyetini al etüvnen bağlı fikirlerini paylaştı.

Birleşken Milletlerniñ insan aqları Yuqarı komissarınıñ idaresi avgustnıñ 27-nde Qırım ve Donbasta insan aqlarınıñ bozuluvına dair yañı maruzasını derc etti. Maruzada qayd etilgenine köre, eñ çoq qanunsız tutuv ve apis cezaları, uzun mahkeme esnasları, advokat aqqınıñ olmaması, işkence ve sert yanaşuv, semereli uquqiy imaye vastalarınıñ olmaması ola.

İyülniñ başında BM insan aqları Yuqarı komissarı Michelle Bachelet Qırımdaki insan aqları vaziyetine dair maruzanı taqdim etip, yarımadada işkence qullanıla ve söz serbestligi sıñırlanıla, dep bildirdi.

Rusiye Tış işler naziri Sergey Lavrov işğal etilgen Qırımda insan aqlarınıñ bozuluvı aqqında laflar uydurıla, dep bildirgen edi.

2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.

2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.

Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.