Ukraina ombudsmeni Denisova: "Qırımnıñ qaytarıluvı oğrunda küreş devam ete"

Lüdmila Denisova

Ukraina Yuqarı Radasınıñ insan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisova feralnıñ 26-nda Qırım MC ve Aqyar şeeriniñ işğaline qarşı tirenüv kününde, Qırımnıñ qaytarıluvı oğrunda küreş devm ete, dep qayd etti.

"2014 senesi fevralnıñ 26-nda qırımtatarlar ve diger Ukraina vatandaşları Qırım parlamenti binası altında büyük bir Ukraian tarafdarı mitingini keçirip, qorqubilmez ve cesür bir adım attılar. Olar, Qırım sakinleri Ukraina topraq bütünligine qoltutqanını ve Rusiye tarafından yarımadanıñ işğaline qarşı küreşeceklerini bütün dünyağa kösterdiler. Muvaqqat işğalniñ başlanuvından berli RF Qırımdaki ukrain er şeyni yoq etmek içün er şey yapa – ukrain mektepleri rus oldı, Ukraina Ortodoks kilsesiniñ yekâne tapınağı qapatıluv telükesi altında", – dep yazdı Telegramda Denisova.

Onıñ qayd etkenine köre, Rusiye insan aqları ve serbestliklerini boza, qırımtatarlarnı ve Ukraina tarafdarı faallerni qorqutmağa ve taqip etmege devam ete.

"Yüzden ziyade vatandaşımız qanunsız sürette apis etilgen, em yarımadada, em de Rusiye territoriyasında. Qırımnıñ qaytarıluvı oğrunda küreş devam ete ve bugünde işğalci devletniñ tazyığı altında olğanlarğa destekni quvetleştirmek içün küçlerimizni birleştirmelimiz. Qırım bu Ukraina. Böyle edi ve ebediy olacaq!", – dep yazıla bilidrmede.

Fevralnıñ 26-nda, cuma künü, Qırımnıñ Rusiye işğaline qarşı tirenüv künü qayd etile. 2014 senesi bu künü QMC Yuqarı Şurasınıñ binası ögünde Ukraina topraq bütünliginiñ destegine miting olıp keçti.

2020 senesi Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy, er yıl fevralniñ 26-nda qayd etilecek Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar şeeriniñ işğalge qarşı tirenüv künü ilân etilgenine dair buyruqnı imzaladı.

2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.

2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.

Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.