Qırımlılarnıñ Rusiye ordusına alınuvı halqara gumanitar uquqnı boza – Avropa Birligi

İşğal etilgen Qırımda mecburiy askerlikke aluv halqara gumanitar uquqnıñ Rusiye tarafından bozuluvı ola. Bu aqta Avropa Birligi Tış bağlap hızmetiniñ beyanatında aytıla.

Hızmetniñ hatırlatqanına köre, Rusiye işğal etilgen Qırım ve Aqyar sakinlerini Rusiye ordusında askerlik yapmalarına zorlay.

«Bu halqara gumanitar uquq bozuluvı ola. Rusiye halqara uquq talaplarınen sıñırlana ve yarımadada insan aqlarını qorumağa mecbur», – dep aytıla beyanatta.

Avropa Birliginiñ Tış siyaset hızmeti, blok Rusiyeniñ Qırım ilhaqını qabul etmeycek ve «Ukraina mustaqilligi, suvereniteti, halqara seviyede tanılğan sıñırlarda topraq bütünligine qoltutmağa devam etecek», dep hatırlata.

Aprelniñ 4-nde Rusiye Mudafaa nazirliginiñ bildirgenine köre, 3 300 qırımlı askerlikke alınacaq. Askerlerniñ ekseriyeti Qırımnıñ tışına, qomşu Rusiyeniñ Cenübiy ve diger arbiy okruglarındaki arbiy bölüklerine yollanılacaq, dep qayd etile.

Human Rights Watch halqara aq qorçalayıcı teşkilâtınıñ bildirgenine köre, 2019 senesi baarde askerlikke çağırılğan qırımlılarnıñ yüzde seksen beşi qomşu Rusiyeniñ bazalarına yollanıldı.

Amerika Birleşken Devletleri, Rusiye ordusında askerlik yapmağa istemegen qırımlılarğa qarşı cinaiy davalar açılğanından qasevetlengenini bildirdi.

Kyiv, Rusiyeden işğal etilgen Qırım sakinleriniñ askerlikke alınmasını toqtatmasını talap ete.

Qırım Muhtar Cumhuriyetiniñ Prokuraturası, Rusiye ordusında askerlik yapması içün celpname alğan qırımlılardan telefon ya da elektron poçta vastasınen muracaat etmesini rica ete.

2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.

2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.

Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.