Qurmandaki «Hizb ut-Tahrir davası»: Kuleba qırımtatarlarnıñ azat etilüvi içün küreşmege söz bere

Dmıtro Kuleba

Resmiy Kyiv Rusiye apishanelerinde tutulğan qırımtatarlarnı azat ettirmek içün küreşmege vade ete. Bu aqta Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba noyabrniñ 5-nde brifingde bildirdi.

«Noyabrniñ 3-nde Rostovdaki arbiy mahkeme sahte qabaatlavlarğa istinaden üç qırımtatarını üküm etti. O künü Aqmescitte «Qırım birdemliginiñ» mühbirleri de tutuldı. Noyabrniñ 4-nde olarnı azat etkenler, amma qırımtatarlarğa qarşı çeşit aletler qullanılğan repressiyalar devam etkenini köremiz», – dep aytıla haberde.

Onıñ bildirgenine köre, Kyiv bu repressiyalarğa qarşı küreşmege ve «işğalci akimiyet tarafından qanunsız tutulğanlarnıñ» azat etilüvini talap etmege devam etecek.

Ukraina Tış işler nazirligi Rusiyeniñ Rostov-na-Donu Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesi Qurmandaki «Hizb ut-Tahrir davası» boyunca çıqarğan ükümni takbih etti.

Tahminen 200 qırımtatarı noyabrniñ 3-nde qabaatlayıcı ükmü çıqarılğan Qurmandaki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüslerine qol tutmaq içün Qırımdaki mahkeme binası ögüne keldi. Bu dava mabüslerine umumen 42 yıl apis cezası berildi.

Aqmescitteki mahkeme binası ögüne kelgen faaller politsiya tarafından tutuldı.

Ukraina Yuqarı Radasınıñ insan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisova Rusiyeniñ Rostov-na-Donu şeerindeki Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesiniñ qırımtatarlarğa qarşı çıqarğan qararını «qanunsız ve siyasiy sebepli» dep adlandırdı.

Noyabrniñ 2-nde aqşam Qırımdan Rostov-na-Donuğa Qurmandaki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüsleriniñ ükmü çıqarılğanına ketken yüzlernen qırımtatarı Keriç köpründe Rusiye yol patrul hızmetiniñ hadimleri tarafından tutuldı. On saat beklegen soñ insanlar Qırımğa qayttı. Advokat Nikolay Polozovnıñ qayd etkenine köre, Rusiye quvetçileri qırımtatar faallerine qarşı «areket serbestligi aqqını» bozdı.

Rusiye uquq qoruyıcı organları vaziyetni resmiy şekilde izaatlamadı.

2019 senesi fevral ayında Qurman rayonınıñ Büyük Onlar (Oktâbrskoye) qasabasında Rusiye uquq qoruyıcıları tintüv keçirdi. Daa soñra Aqmescitteki FSB idaresine Eskender Abdulganiyev, Arsen Abhairov ve Rustem Emiruseinov alındı.

Rusiye Federal telükesizlik hızmeti Qurman rayonınıñ üç sakinini «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtında iştirak etkeninden şübheli sayıp yaqalağanını tasdıqladı.

«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.

«Hizb ut-Tahrir işi» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Adliyeciler qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.