Mahsus Qırım.Aqiqat içün
Asılında Volodımır Zelenskıyge teşekkür bildirmek kerekmiz. Eñ azından, metinlik teşkerüvi içün. Memleket içün yapqan teşkerüv içün. Onıñ üç prezident ayı lâqayt qalmağanlar içün stress testi oldı.
Kimlik sıñırları metinligi teşkerilgende belli ola. Qarar alasıñ – neler müim, neler müim degil. Neden vazgeçe bilesiñ, neden vazgeçemezsiñ. O vaqıt er kes özüniñ kompromiss sıñırını belgiley.
Soñki beş yıl bizler nisbiy konsensus müddetinde yaşadıq. Tışqı siyaset vektorları añlaşıla edi. Gumanitar prioritetler de belli edi. Neticede, esasen «iç» mevzularda munaqaşalarımız ola edi. Habarcılıq. İslâatlar. Soy-aqrabalıq.
İmkânlar penceresi kene açıldı – köremiz ki, ölüler andan keçmege tırışa
Tahminen 2016 senesinden başlap cenk radarlarımızdan yoq olıp başladı. Onı cebe hattı boyu toqtata ediler. Çoqusı tek ğayıplar şeklinde haber ala edi. Bir çoq kişi kimlik ve mustaqillik cekleri endi qazanıldı, dep tüşünmege başladı. Ket-kete Maydan lagerinden daa çoq insan ev imayesi degil, onıñ donatıluvınen bağlı meselelerge diqqat ayırmağa başladı.
Soñra saylavlar keçirildi ve kelecek könsensusınıñ o qadar demirbetonlı olmağanı belli oldı. Granitten yapılğan kibi körüngen er şey kene teşkerilip başladı. Dekommunizatsiya. Til. Timsaller. İmkânlar penceresi kene açıldı – köremiz ki, ölüler andan keçmege tırışa.
Bir qaç yıl evelsi aytılması toqtatılğan şeylerni kene tekrar-tekrar aytmağa mecburmız. Rusiye ile ne içün añlaşıp olamaycaqmız. Til meselesi ne içün köterilmemeli. Ne içün suverenitet topraqlardan daa müim ola. Bizler bunı topraqta qalğan temel dep bile edik. Şimdi ise onı bütün binanı yañıdan qurmaq ıntıluvlarından qorumaq mecburmız.
Şimdiki devir qırmızı sızıq testi olaraq körünip başlay. Atrofiya teşkerüvi olaraq
Şimdiki devir qırmızı sızıq testi olaraq körünip başlay. Atrofiya teşkerüvi olaraq. Şimdiki ekseriyetniñ tesadufiy yoldaşları yoq olıp başladı – olarnıñ cevapları namus ve etika imtianı kibi körüne. Yañı vaqıt ekşilik kibi – yüstüni silip, kerçekni köstere.
Bu samimiylik testini de añdıra. Soñki yılları bir çoq insan «vatanperverlik mevzusını» sabıq prezidentnen bağlay edi. Onı qabul etmeyip, programmasında yazılğan er şeyni inkâr etmege azır ediler. Amma tezden bütün akimiyet yañı devlet yolbaşçısına keçecek. Ve bu vaqıt er kesni neler hoşuna ketmegenini añlamağa mecbur etecek.
Volodımır Zelenskıynıñ selefimi? Ya da mustaqil Ukrainanı qurmaq ıntıluvımı?
Areket vektorını lâqayt qalmağanlar belgilemekte. Komfort alanından çıqqanlar. Bayraqlarnı tek renkli yiplerniñ bağı olaraq körmegenler. Bizler beş yıl içinde yañı konsensus bayağı tamır attı, onı teşkermeycekler, dep tüşündik. Aşıqtıq, ğaliba.
Tekrarlamağa kerek olur, demek. Ne içün parmaqlar teşiklikke soqulmamalı añlatmaq kerek. Ne içün suv çeltekte taşılmay. Ne içün tutıp baqılmaycaq şeyler qaznacılıq kâğıtları qadar emiyetli ola.
Çünki olar kerçekten de müim ola. Kimler ne tüşünse tüşünsin.
«Fikir» rubrikasında ifadelengen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqta-i nazarını aks ettirip, muarririyetniñ baqışlarınen bir olmaması mumkün
Pavel Kazarin, qırımlı jurnalist, Qırım.Aqiqat közeticisi