Rusiye kontrolindeki Aqmescitniñ Kiyev rayon mahkemesi qırımtatar faali Edem Bekirovnıñ apiste tutulmasını aprelniñ 12-ne qadar uzattı. Rusiye tahqiqatınıñ vekili mahkemeden bunı istep, mahkümniñ Ukraina vatandaşlığı bar ve o, «qomşu devletke qaça bile», dep qayd etti.
Herson vilâyetindeki Novooleksiyıvka qasabasınıñ 57 yaşında sakini 2018 senesi dekabrniñ 12-nde saba Qırımnıñ memuriy sıñırında tutulıp, patlayıcı maddeler ve patronlarnı saqlağanında ve başqalarğa bergeninde qabaatlandı. Edem Bekirovnıñ bir ayağı yoq, o, birinci derece saqatı ve bir qaç ciddiy hastalıqnen küreşe. Buña baqmadan, onı Aqmescit SİZOsında tutalar.
Edem Bekirovnıñ advokatı İslâm Velilâyev qabaatlav nege esaslanğanını añlata.
Oña aydınlatılğan qabaatlarnı qabul etmeyim, uydurılğanını tüşünemİslâm Velilâyev
– Oña aydınlatılğan qabaatlarnı qabul etmeyim, uydurılğanını tüşünem. Er şey gizlengen şaatnıñ delillerine esaslana, o, Edem Bekirovğa silâ ve patronlar bergenini ayta eken. O, özü barıp teslim oldı. Davada başqa bir delil men körmedi. Müvekillimniñ aytqanına köre, o, bu çantanı körmedi, iç bir vaqıt kimsege bir şey bermedi, Qırımğa ise anası, qızı, torunınen körüşmege kete edi, çünki dekabrniñ 16-nda yürekten ameliyat olacaq edi. Bu ameliyattan soñ sağ qalacaqmı-yoqmı bilmey edi. Edem iç bir vaqıt silâ, hususan trotilge rastkelmegen edi. Bugünki künde onıñ sağlıq vaziyeti kritik olıp qala. Şeker hastalığından sebep ayağı irinley, SİZOnıñ mahsus bloku – tam bir antisanitariya.
İslâm Velilâyev, ekimler komissiyası Bekirov SİZOda tutula bile, dep qarar çıqarğanını şikâyet ete.
Ayağında er vaqıt irin toplana, o, özüne sarğılav yapa ve ketirilgen insulin inesini uraİslâm Velilâyev
– Ayağında er vaqıt irin toplana, o, özüne sarğılav yapa ve ketirilgen insulin inesini ura. Amma ekimlerniñ qararında bile bu «ekimniñ nezareti altında» yapıla. Ne yazıq ki, bu da yoq.
Künde üç kere sarğılav yapılmalı, ayağındaki yarası açıq, 16 dane ilâc içmeliEleonora Bekirova
Edem Bekirovnıñ qızı Eleonora Bekirova Aqmescit SİZOsında mahkümniñ sağlığını baqmağa imkânsız olğanını ayta.
– 18 yıldan berli yaşamaq içün küreşe. Başta arqa miyi insultı oldı, soñra ayağı kesildi, 2009 senesi şeker hastalığı çıqtı, 2018 senesi zor bir yürek ameliyatını keçirdi. Al-azırda mahsus blok kamerasında qorqunç şaraitlerde buluna. Antisanitariya, pek küçük kamera, başta qoltuqtayaqları ve protez alınğan edi. Tibbiy yardım kösterilmey – künde üç kere sarğılav yapılmalı, ayağındaki yarası açıq, 16 dane ilâc içmeli. SİZOda bulunğan bir ayda daa bir irin yarası açıldı, çünki ayağını özü sara. Ekim bir kere kamerağa keldi, amma yardım köstermek içün degil, laf etmek içün keldi. Şimdi insulinge alıştırğanlar, bunıñ soñu ölüm ola bile. İnsulin yürekke tesir ete, onı bermege olmay.
Bu bütün halqqa bir işaret olaEskender Bariyev
Qırımtatar Milliy Meclisiniñ azası, Qırımtatar halqınıñ aqlarını qorçalav komitetiniñ reisi Eskender Bariyev Bekirovnıñ taqip etilüvi siyasiy sebeplernen bağlı, dep ayta.
– Edem – qırımtatar milliy areketinde büyük tecribesi olğan bir insandır. O, Meclis reberligi altındaki bütün zorbalıqsız aktsiyalarda er vaqıt faal edi. Bundan ğayrı, o, Meclis azası Gülnara Bekirovanıñ ömür arqadaşıdır, bu bütün halqqa bir işaret ola. Bu tsinizmni köremiz: işğalci akimiyet ne sağlıq vaziyetine, ne qorantadaki vaziyetke, ne insanlarnıñ içtimaiy vaziyetine baqa. O, tamır qırımtatar halqınıñ faallerine qarşı muntazam sürette repressiyalar yapacaq. Aqmescit SİZOsında tutulğanlar antisanitariya şaraitlerinde buluna. Zemaneviy tibbiy yardım kösterilmey, Üzeir Abdullayev, Kazim Ametov, Asan Çapuh bunıñ misalleri ola. Bizler siyasiy mabüslerge qarşı olğan bozuvlarnı qayd etken edik.
Ukraina aq qorçalayıcısı, Cemaat serbestligi merkeziniñ reberi Aleksandra Matviyçuknıñ fikirince, Edem Bekirovnıñ azat etilüv meselesi Rusiye akimiyetiniñ qolunda.
Rusiyeniñ bir de bir qaidelerge uyğanını aytsaq, uquq ceetinden tesir etmek pek qıyın olaAleksandra Matviyçuk
– Siyasiy mabüslernen bağlı qararlar yuqarıda çıqarıla. Putinniñ adı altında onıñ yaqın çevresini de añlamaq mümkün, belki. Bütün muzakere esnaslarında, Kreml tarafından qanunsız tutulğan Ukraina vatandaşlarınıñ azat etilmesinen bağlı diplomatik uruşlarda bu belli edi. Rusiyeniñ bir de bir qaidelerge uyğanını aytsaq, uquq ceetinden tesir etmek pek qıyın ola. O, buña riayet etse edi, bu insanlar apiske alınmaycaq edi. Şu sebepten diplomatik, iqtisadiy basqı qala ve bu insanlarnı tutuv fiyatını arttırmaq içün çeşit türlü basqı quvetleştirüv usulları qala.
Aleksandra Matviyçuknıñ qayd etkenine köre, Rusiye mahkemeleri adliye vazifelerini yapmay.
– Siyasiy mabüslerni mahkemelerde mahküm eteler, binadan «Mahkeme» dep yazılğan, cübbede insan çıqa, amma epimiz añlaymız ki, mahkeme mustaqil bir qurulış olaraq çalışmay. Aynı vaqıtta bu organlar bir şeyler yapa. Bu vaziyette, insannıñ ayağı olmağan soñ, adam pek hasta olğan soñ, öleyatqan soñ, bular bir şeyler yapar, dep ümüt etken edik. Olmadı.
(Metinni Vladislav Lentsev azırladı)