QIRIM – Rusiyeniñ Ukrayınağa qarşı başlatqan cenkinde bu küz Ukrayına silâlı quvetleri içün müim oldı. Baarde olğan qaraman uruşlarından ve yazda cebeniñ stabilleşüvinden soñ Ukrayına ordusı küzde ücüm etip başladı. İşğalcilerniñ Harkiv vilâyetinden qaçması qırımlı işbirlikçilerni kederletti, amma bu da başlanğıç edi. Noyabrniñ ilk yarısı Ukrayına ordusına ve bütün Ukrayına halqına ğalebe ketirdi – Herson işğalden azat etildi.
Mında qayd etmeli ki, bu vilâyetniñ merkezini azat etüv Ukrayına silâlı quvetlerine büyük zarar ketirmedi – Rusiye ordusı pekitilgen mevzilerinden ketti, bu ğalebe daa müim oldı. Rusiye arbiyleriniñ bu cinaiy cenkte quvetli olğanlarına inanmağanları isbatlandı. Bu haberlerden soñ qırımlı işbirlikçiler Rusiye ordusı Ukrayına silâlı quvetlerini tutıp olacağından şübhelenip başladı.
Qırımda bir şeyge baqmadan, qırımtatarlar Ukrayınağa qoltutqanlarını köstere
Noyabrniñ 13-nde 79 yaşını toldurğan qırımtatar halqınıñ lideri Mustafa Cemilevniñ yubileyini tuvğan Qırımında qayd ete bile, onı işğalciler Qırımda 2014 senesi quvdı. Bu cenkte qırımtatarlar Ukrayınağa ve inkişafnıñ Avropa vektorına sadıq olğanlarını köstere. Uruş meydanında efsaneviy kombat olğan İsa Akayevniñ yolbaşçılığında «Krım» batalyonı da cenkleşe. Ukrayına Silâlı quvetleriniñ diger bölüklerinde de cenkleşken qırımtatarlar çoq. Qırımda Rusiye akimiyeti, uquq qoruyıcılar ve şovinist blogerlerniñ basqısına baqmadan, qırımtatarlar Ukrayınağa qoltutqanlarını köstere.
Bir çoq qırımlı ukrain de işğalcilernen küreşe. Bu künleri kezlevli Eduard Leonov Ukrayına bayrağını Hersondaki Ukrayına prezidentiniñ Qırımdaki temsilciligi binasına kene tikledi.
«Tamila Taşevağa vade etkenim kibi, Hersonnıñ azat etilgen ilk künü «Femida» bölügimiz Ukrayına devlet bayrağını Ukrayına prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki temsilciligine tikledi», – dep yazdı EduardFacebook saifesinde.
Rusiye akimiyeti Rusiyege qoltutqan qırımlılarnıñ keyfini köre
Qırımda Rusiye akimiyeti Rusiyege qoltutqan qırımlılarnıñ keyfini, işbirlikçilerniñ telâşını köre, bir çoqu şimdi malını sata. Qırımlı rieltorlar al-azırda mal-mülk bazarında teklifler isteklerden çoq, dep ayta. Satıcılar fiyatlarnı tüşürse de, vaziyetni eyileştirmey. Aqmescit merkezini kezip, şahsiy evlerde ilânlar körmek mümkün.
Söz sırası, qomşu Rusiyede de acele satılğa dairlerniñ ilân sayısı bayağı arttı. İnsanlar tek keleceksiz degil, millionlarnen vatandaşınıñ ürmetsiz qalğan memleketten kete.
Rusiye ordusı Hersondan qaçqan soñ Qırımda daa çoq insan ketip başladı, dep tasdıqlay qırımlı blogerler.
«Hersonnı bergenler, Qırımnı da bererler, qaçmaq kerek ve ilâhre dep aytqanlarğa cevap bermege isteyim: qaçıñız. Qırımda ağlanğanlar ne qadar az qalsa, başqalarına o qadar qolay olur», – dep yaza Rusiye tarafdarı bloger Aleksandr Yüryev Facebook saifesinde.
Bizge er şey yahşı olacaq dep aytqanlar ciddiy telüke olsa, Qırımdan keteceklerniñ birinci sırasında olacaqlarİlla Bolşedvorov
İzaat qaldırğan rusiyeli faal, ilhaqtan soñ Qırımğa köçken İlya Bolşedvorov qorantasını Qırımdan çıqardı, dep yazdı.
«Men, meselâ, bir yerge ketmeyim, amma ailemni ana-babama musafirlikke yolladım. Böyle daa raatım. Qadın ve balalarnıñ cenkte işi yoq. İnanıñız, Herson memuriyetine köre, bizge er şey yahşı olacaq dep aytqanlar ciddiy telüke olsa, Qırımdan keteceklerniñ birinci sırasında olacaqlar», – dep qayd etti faal.
Rusiyege qoltutqan qırımlılarnıñ keyfini kötermek içün yerli propagandacılar Aqmescitni «vatanperverlik» sergilerinen toldurdı.
Lenin meydanında «Berabermiz» adlı propaganda ekspozitsiyası tura, qırımlılarğa «halq birligini» aşlaylar, aynı vaqıtta qırımtatar ve ukrainlerniñ ana tilini ögrenüv aqqını sıñırlaylar. Qırımlı işbirlikçiler vesiqalarında «qırımtatar halqı» ve «qırımtatar tilini» defisnen yazsa, daa ne ayta bilemiz! «Qırımtatar» sözünde defisni kesen-kes qabul etmegen qırımtatarlarnı aşalaylar. Qırımtatar işbirlikçileri bile içtimayi ağlardaki saifelerinde bu sözni defissiz yazalar.
Artistler – Ukrayına Qırımında «rus dünyasınıñ» propagandacılarıdır
Muzıka teatriniñ afişinde köremiz ki, qomşı Rusiyeden yırcılarnıñ gastrolleri yoq, amma Aleksandr Baluyev kibi belli artistler Qırımğa kele. Bu artistler – Ukrayına Qırımında «rus dünyasınıñ» propagandacılarıdır. Daa añlamağanlar, belki, amma olar da cevap berecekler.
Mında, Qırım paytahtınıñ merkezinde, «Aqiqatta quvet» propaganda sergisi de açıldı, anda «Krım24» Rusiye telekanalınıñ jurnalistleri keçkenlerge Rusiye «azat etici ordusı» ve «natsistlerniñ canavarlıqları» aqqında tarif ete.
Amma tarif etmek artıq yardım etmey, Kremlden memnüniyetsizlik arta, tek arbiy muvafaqiyetsizlikler sebebinden degil, noyabr ayında fiyatlar kene artqan, hususan şeer tışı avtobuslarda. Aqmescit soqaqlarında qavurılğan sımıçka, ceviz ve keçkenler içün ufaq-tüfek şeyler satqan qartanalarnen 90-larnıñ levhaları peyda olğanı şaşırtmay.
Qırımda daa çoq qırımlı Ukrayına tarafına baqa ve Ukrayınağa qoltutqanını açıq-açıq köstere.
Olar Qırım Ukrayınağa qaytacaq dep bekley ve samimiyetnen inanaAleksandr Yüryev
Qırımda Yaltada insanlar «Şçe ne vmerla Ukrayına» dep yırlay… Ebet, Qırımda üç devlet tili bar ve ukrain yırları yasaqlanmağan dep olarnı aqlamaq mümkün. Amma yırlağan ve bu sözlerni eşitip şeñlengenler aqqında aytamız… Olarnı beklegenler dep adladıram. Olar Qırım Ukrayınağa qaytacaq dep bekley ve samimiyetnen inana. Beklegenler bunı istegenini artıq gizlemey bile», – dep izaatladı vaziyetni Rusiye tarafdarı bloger Aleksandr Yüryev.
Yani, bu «beklegenler» ğurur doğura!
Zarema Seitablayeva, qırımlı, bloger (müellifniñ adı ve soyadı telükesizlik maqsadınen deñiştirildi)
«Fikir» rubrikasında ifadelengen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqta-i nazarını aks ettirip, muarririyetniñ baqışlarınen bir olmaması mumkün
MALÜMAT: Ukrayınağa qarşı Rusiye silâlı ücümi fevralniñ 24-nden sabadan berli devam ete. Rusiye ordusı arbiy ve vatandaş infrastrukturasınıñ esas obyektlerine avadan darbe endire, uçaq alanları, arbiy bölük, cermay bazaları, yaqıt stantsiyaları, kilse, mektep ve hastahanelerni viran ete.
Aprelniñ başında Moskva Ukrayına şimalinde faal olğanını toqtattı, dep bildirdi. Tezden Ukrayına akimiyeti Kıyiv, Çerniğiv ve Sumı vilâyetinde Rusiye arbiyleri qalmadı, dep ayttı.
Rusiye ordusı çekilgen soñ azat etilgen köy ve şeerlerde kütleviy öldürüv adiseleri aqqında belli oldı. Bazı ğarbiy liderler Rusiyeni cenk cinayetlerinde qabaatladı. Rusiye akimiyeti arbiyleriniñ öldürüvlerge alâqası bar olğanını inkâr etip, olarnı «uyduruv» dep adlandıra.
Rusiye Ukrayınağa qarşı basqıncılıq cenk alıp barğanını inkâr ete ve bunı maqsadı «askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiya» olğan «mahsus operatsiya» dep adlandıra.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnıküzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.