«İmperiya can çekişe»: Rusiye mahkemesiniñ Qırım sakini Oleg Prıhodkoğa qarşı çıqarğan ükümge reaktsiya

Oleg Prıhodko mahkeme oturışında. Rostov-na-Donu, Rusiye, 2021 senesi martnıñ 3

Martnıñ 3-nde Rostov-na-Donudaki Cenübiy arbiy bölgesiniñ mahkemesi Qırımdan ukrain tarafdarı faali Oleg Prıhodkonı terror ücümini azırlağanında ve patlayıcı maddelerni qanunsız yapqanında qabaatlı tanıdı ve 5 yıl sert apis cezasına mahküm etti. Rusiye qüvetçileri Prıhodkonı 2019 senesi yaqaladı. Rusiyeniñ Rostov-na-Donu Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesi oturışuvında prokuror qırımlı Oleg Prıhodko içün 11 yıl sert rejimli koloniya cezası berilmesini istedi. Bu dava boyunca munaqaşalar keçken afta yekünlendi. Prıhodko soñki sözne çıqışta bulunıp, qabaatını tanımağanını bildirdi.

Oleg Prıhodkonıñ mudafaası ve tuvğanları ükmü aqqında ne tüşüneler? Yarımada Rusiye tarafından işğal etilgen soñ faalniñ ayatında neler oldı? Bunıñ aqqında Qırım.Aqiqat Radiosınıñ «Qırım aqşamı» yaynında alıp barıcı Yelena Removskaya subetdeşlerinen laf etti: qırımlı advokat Nazim Şeyhmambetov, Oleg Prıhodkonıñ qızı Natalya Şvetsova, «Memorial» aq qorçalayıcı merkezniñ adliyecisi İgor Gukovskiy, sabıq siyasiy masbü Volodımır Baluh ve Qırım MC Ukraina prezidentiniñ daimiy temsilcisi Anton Körineviç. ​

Bundan ğayrı Oleg Prıhodkonı para cezasına da mahküm ettiler. Onıñ miqdarı 110 biñ ruble (41,5 biñ grıvnâ – QA). Onı terror ücümini azırlağanında ve patlayıcı maddelerni qanunsız yapqanında qabaatlı tanı​dılar. Faal Saq şeer memuriyetinde terror eylemini azırlağanında qabaatlandı. Bunda soñ onıñ davasında daa bir şey peyda oldı – sanki o, Lvivdeki Rusiye konsullığınıñ binasında patlav azırlay edi.

Oleg Prıhodko qabaatını red ete ve cinayet taqibine siyasi dey. Mahkemede, ukrain tarafdarı olğanını iç gizlemegenini defalaca dedi. Onıñ fikrince, Rusiye quvetçileri tamam bu sebepten onı taqip etip başlağanlar.

Tahqiqatnıñ versiyasına köre, Prıhodko terror eylemlerini 2014 senesi mart ayı 2019 senesi iyül ayı arasında planlaştıra edi. Eşyaviy delil olaraq qabaatlav tarafı, quvetçiler faalniñ garajında tapqan patlayıcı madeyeni kösterdi. Deliller arasında çiçek savutı tübünde tapılğan fleşka (Prıhodkonıñ apayı Lübov tintüv vaqtında taşladılar, dep emin) ve BQ Rusiye istisalcısınıñ telefonı, dep qayd ete «Gratı» media-leyhası.

İşğalden ükümge qadar: Oleg Prıhodkonıñ ikâyesi (fotogalereya)

Oleg Prıhodkonıñ advokatı Nazim Şeyhmambetov Qırım. Aqiqat Radiosınıñ yaynında dava uydurılğanını bildirdi.

Oleg Arkadyeviç 2014 senesi Qırımda yüz bergen siyasiy vaqialarğa münsebetini açıq şekilde bildirdi. Bellesem, tamam bu taqip etilmyesiniñ sebebi oldı.
Nazim Şeyhmambetov

–Bugün (martnıñ 3-nde – KR ) yekâne adeletli ve doğru qarar bu Oleg Arkadyeviçni aqlamağa ve cinayet davanıñ uydurıluvına ait olğanlarğa qarşı usul teşkerüv başlamaq olmaq kerek edi. Davanıñ vaziyetini añlaymız, böyle üküm olacağını bile edik. Oleg Arkadyeviç azır edi ve mahkeme qararını qabul etti. O, qabaatsız olganını isbatlamağa devam etecek, dava materiallarını alğanınen istinaf azırlaycaqmız. Qabaatlav tarafı mahkemede, prokurornıñ sözlerine köre Oleg Arkadyeviçniñ etken cinayetiniñ esas allarnı añlatıp olamadı. Garajda patlayıcı maddeniñ tapıluv meselesi de qapalmadı. Eki telefonnı kim satın alğanını da añlatmadılar. Oleg Arkadyeviç 2014 senesi Qırımda yüz bergen siyasiy vaqialarğa münsebetini açıq şekilde bildirdi, Qırımnı Ukrainanıñ ayırılmaz parçası olaraq sayğanını ve Rusiye onı kendine qoşıp halkhara uquqnı bozğanını ayta edi. Bellesem, tamam bu taqip etilmyesiniñ sebebi oldı.

Nazim Şeyhmambetov

Özü Oleg Prıhodko em patlayıcı maddeni, em fleşkanı oña taşlağanlarını ayta.

Your browser doesn’t support HTML5

Приговор для Олега Приходько. Что нужно знать

«Memorial» insan aqları merkeziniñ siyasiy mabüslerge destek programmasınıñ adliyecisi İgor Gukovskiy Qırım.Aqiqat Radiosınıñ yaynında, merkez Prıhodko davasınıñ materiallarını daa ögrenmegenini, amma mütehassıslar böyle bir talil keçirereceklerini qayd etti.

Eger qabaatsız olğanını tañlasaq, Prıhodko da siyasiy mabüsler cedveline kirsetilecek
İgor Gukovskiy

– Terror eylemini azırlağanı içün beş yıl apis cezası berilgenine diqqat ettik. Rusiyeniñ mahkemesinen tanış olğan er kes bile ki, eger qabaat tasdıqlanğan olsa, üküm 10-15 yıl olar bilir edi, qabaatlav ise 11 istedi. Mına bu mahkemeniñ yımşaqlığını qıymetlendirecekmiz. İsbatlav bazası qabaatlavğa zıt keledir. Sabıq siyasiy mabüsler Oleg Sentsov ve Volodımır Baluhnıñ davalarınen tanış olğan edik. Olarnı ögrenip çıqqan soñ, bu adamlar qabaatsız olğanını añladıq, mında ad aynı ola bile. Eger qabaatsız olğanını tañlasaq, Prıhodko da siyasiy mabüsler cedveline kirsetilecek. Belki azat etüv kampaniyası yardım eter. Belki deñişüv vaqtında azat etilir. Belki qabaatı isbatlanmağanı içün Rusiye Yuqarı mahkemesi bir qaç ayğa ükümni qısqartır.

Qırım sakini, sabıq siyasiy mabüs Volodımır Baluh Qırım.Aqiqat Radiosında oña ve Oleg Prıhodkoğa qarşı Rusiye davaları «uydurılğan ve aynıdır».

– Olegniñ öz ikâyesi bar, menim dava ile aynı şeylerni, bellesem añlatmaq kerek degil. Men Olegnen tanışım, internet vastasınen qonuşa edik, bazı aktsiyalarda beraber iştirak ettik. Oleg aqqında menim ajım ile bağlap bir şeyler aytılğanını istemez edim. Qırımdaki ukrain timsalâtı, umumen belgiler ve timsalât dünyanı idare ete, küç ve qanun degil. Mına bu baraqlarğa munasebet, vaziyetni pk yahşı köstere: imperiya can çekişe ve ayatta qalmaq içün soñki adımlar ata. Qayd etmek kerek ki, Qırımda iç bir vaqıt ukrain akimeti olmadı, ukrain vatanperver milliy areketiniñ başlanuvı ise Rusiye mahsus hızmeteleri tarafında basıla edi, bir çoq misal ketire bilem.

Volodımır Baluh

Oleg Prıhodkonıñ qızı Natalya Şvetsova martnıñ 3-nde mahkeme otırışında bulundı ve Qırım.Aqiqat Radiosınıñ yaynında babasınıñ alı aqqında aytıp berdi.

Babamnıñ keyfi yahşı edi, «Ukrainağa şan-şüretler», dep qıçıra edi
Natalya Şvetsova

– Babamnıñ keyfi yahşı edi, Ukrainağa şan-şüretler dep qıçıra ve türküler yırlay edi. Bir kün mahkemecilerniñ episi menim yerimde olacaq, dep ümüt etem, dedi. Ükümge azır edi. Biz ise kederlendik. Biz az olsa da, ümüt ete edik. Babam ruhtan tüşmey, ukrain bayrağınen bilezlik özüne ördi. Men ise, memlekette onı anı qayğırğanını ister edim. Ükümet ne içün alâ da iç bir şey yapmağanını añlamayım. Babam memleketi içün küreşti ve qabaatsız apiste otura.

Ukraina Yuqarı Radasınıñ insan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisova Qırım sakini, ukrain tarafdarı faali Oleg Prıhodkoğa çıqarılğan ükümni takbih etti. Halqara toplulığını Rusiyege tazyıqnı devam ettirmege ve bütün siyasiy mabüslernin azat etilmesini talap etmege çağırdı. Qırım.Aqiqat Radiosınıñ studiyasında Qırım ve Aqyar şeeriniñ işğalge qarşı tirenüv kününe bağışlanğan marafon vaqtında alıp barıcı Taras İbragimov Lüdmila Denisova ile Rusiye akimiyeti tarafında taqip etilgen Qırım sakinleriniñ aqlarınıñ qoruvını ve azat etilüvini muzakere etti.

– Şimdi Rusiye ne yaptı, mabüslerniñ azat etilmesini Minsk esnasına bağlıdı. Er angi deñişüv ile bağlı aytışmalar buzlatılğan, desem yañlışmam. Ukraina ve Rusiyede geosiyasiy esnaslar sebebinden er şey mürekkepleşkeni aqqıyeda bilem. Elbett ki, Perezident Öfsi, prezident, Yermak, Reznikov, episi türlü-türlü meydançıqlarda vatandaşlarımıznı qaytarmaq içün çalışalar. Yazıq ki, amma bu ne ORDLOğa, ne menim işime, Ne de Moskalkovanıñ işine bağlı degil, er şey yalıñız Rusiye prezidenti Vladimir Putinniñ istegine bağlıdır.

Lüdmila Denisova

2020 senesiniñ soñu itibarınen Qırım ve qomşu Rusiyede 109 Ukraina vatandaşı apis yerlerinde buluna edi. Bunı Qırım aq-uquq qoruyıcı gruppası haber etti. 2021 senesiniñ ilk eki ayı içinde bu raqam 114 oldı. Bu cedveldeki Qırım sakinleriniñ çoqusı «Hizb ut-Tahrir davası»nıñ mabüsleridir. Bu teşkilât Rusiyede terrorcı sayıla ve 2003 senesinden faaliyeti yasaq etilgen. ​

Qırımda Ukraina prezidentiniñ daimiy temsilcisi Anton Körineviç Rostov-na-Donudaki Cenübiy arbiy bölgesiniñ mahkemesi Qırımdan ukrain tarafdarı faali Oleg Prıhodkoğa çıqarğan ükümni takbih etti.

Bunı daa bir qorqutuv aktsiya kibi sayamız
Anton Körineviç

– Biz bunı daa bir qorqutuv aktsiya kibi sayamız. Yani, bu işğal rejimine qarşı olğanlarnı qorqutmaq, işğalciler tamam böyle şekilde areket etecegini köstermek içün yapıla. Şübesiz bu ükümni takbih etemiz. Onı qanunsız sayamız. Ve Oleg Prıhodkonı digerlernen siyasiy mabüsler olaraq sayamız, olar siyasiy sebeplerden taqip etile

Anton Körineviç

Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy, Ukrain işğal etilgen Qırımda insan aqlarını bozğanlarğa qarşı Avropa Birliginiñ sanktsiyaları daa ziyade olmasını istegenini bildirdi.

(Metinni İnna Annitova azırladı)