Aluşta ve Bağçasaray "Hizb ut-Tahrir davaları"nıñ mabüsleri Novoçerkassk (Rusiye) tahqiqat tevqifhanesiniñ baquv şaraitinden şikâyet ettiler.
Bunıñ aqqında "Qırım birdemligi" cemaat birleşmesi advokat Edem Semedlâyevge atfı etip haber ete.
Semedlâyevniñ bildirgenine köre, Lenur Halilov, Eldar Kantemirov, Ruslan Nagayev, Timur İbragimov, Server Zekiryayev ve Suleyman Asanov ile körüşüv vaqtında olar ağzı-burnunen tolu olğan kameralarda tutulğanları, suv problemleri ve aş yaramay olğanı
"Bugüngece tutulğan tahqiqat tevqifhaneler arasında bu eñ yaramay olğanını aytalar. Kameralar dımlı, tavandan suv aqa, kezintiler aftada bir kerek ola", - dedi o.
Ukraina ombudsmanı Lüdmila Denisova avgustnıñ 16-nda Rostov-na-Donu Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesi tarafından Aluştadaki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüslerine çıqarılğan ükümni takbih etip, onı «qanunsız» dep adlandırdı.
«Rusiye prokurorları qırımtatarlarnıñ yapmağan cinayetleri içün qanunsız apiske alınmasına irişip oldı. Vatandaşlarımız sert rejimli koloniyada büyük cezalar aldı: Lenur Halilov – 18 yıl, Ruslan Mesutov – 18 yıl, Ruslan Nagayev – 13 yıl, Eldar Kantemirov – 12 yıl. Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesiniñ vatandaşlarımızğa qarşı qabul etken qanunsız qararını takbih etem», – dep yazdı Denisova Facebook saifesinde.
Rusiye quvetçileri qırımlılarnı 2019 senesi iyünniñ 10-nda keçirgen tintüvlerden soñ tuttı. Rusiye FSBsi, tahqiqat tedbirleri 205.5 maddesine istinaden (terror teşkilâtınıñ faaliyetini teşkil etüv ya da iştirak etüv) çerçivesinde keçirile ve «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtınen bağlı. Ruslan Nagayev ve Eldar Kantimirov Aluştada, Ruslan Mesutov Büyük Lambatta (Malıy Mayak), «Aluşta» yerli din cemiyetiniñ yolbaşçısı Lenur Halilov Körbek (İzobilnoye) köyünde tutuldı.
Dava mabüsleri al-azırda Rostov-na-Donu şeeriniñ №1 tahqiqat izolâtorında buluna, cinaiy dava ise mahkeme tahqiqatında qala.
«Memorial» aq qorçalayıcı merkezi Aluştadaki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» dört mabüsini siyasiy mabüs dep tanıdı.
2017 senesi oktâbr ayında Rusiye telükesizlik hısmetiniñ hadimleri Bağçasaraynıñ altı sakini Timur İbragimov, Marlen Asanov, Memet Belâlov, Seyran Saliyev, Server Zekiryayev ve Ernes Ametovnı tutup alan edi. FSB olarnı Rusiyede ve onıñ tarafından ilhaq etilgen Qırımda yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtınıñ azaları olğanında qabaatlay.
«Qırım birdemligi» cemaat teşebbüsiniñ koordinatorı Server Mustafayev ve qırımtatarı, musulman Edem Smailov 2018 senesi mayısnıñ 21-nde Qırımda Rusiye uquq qoruyıcıları tarafından tutulğan edi. Olarnıñ davası Bağçasaraydaki «Hizb ut-Tahrir davasına» ilâve etildi.
Rusiyeniñ Rostov-na-Donu Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesi 2020 senesi sentâbr ayında Bağçasaraydaki ekinci «Hizb ut-Tahrir davası» boyunca üküm çıqardı.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıynıñ temsilciligi Bağçasaraydaki ekinci «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» ükmüni «arbiy cinayet» dep adlandırdı. Reintegratsiya nazirligi, qırımtatarlarğa qarşı çıqarılğan üküm sebebinden Rusiyege qarşı sanktsiyalarnı sertleştirmege talap etecek, dep bildirdi.
Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar prokuraturası Bağçasaraydaki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüslerine qarşı çıqarılğan ükümni Qırımdaki diniy taqiplerniñ delili dep adlandırdı.
2020 senesi oktâbrniñ 6-nda bu dava boyunca üküm etilgenler Rostov-na-Donu SİZO-5-ne etap etildi. Dekabr ayında Bağçasaraydaki ekinci «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» yedi mabüsi Rostov-na-Donu tahqiqat izolâtorından Novoçerkassk SİZO-3-ne avuştırıldı.