Sudaq Rusiye memuriyeti yolbaşçısınıñ sabıq muavini, Rusiye tarafdarı faal, Rusiyeniñ Ukrayınağa qarşı büyük istilâsınıñ tarafdarı Eyvaz Umerov üç yılğa azatlıqtan marum etildi. Qırım mahkemesi onı 2019 senesi olğan bir adise sebebinden vekâletinden tış areket etkeninde qabaatladı. Bu dava Eyvaz Umerov «Qırım akimiyetini satqın ve hırsızlardan temizlemek» içün «halq opolçenlerini» quruv aqqında aytıp başlağan soñ tekrar baqılıp başlandı. Bu aqta tafsilâtlıca Qırım.Aqiqat maqalesinde oquñız.

Eyvaz Umerovğa qarşı mahkeme ükmü Qırım ve Rusiye kütleviy haber vastalarında rezonans sebebi oldı. Yıllarnen Umerov Qırımnıñ Rusiye akimiyetinen işbirligi yaptı, Sudaq şeer memuriyetinde çalıştı, Rusiye kontrolindeki «Qırımtatar milliy-medeniy muhtariyeti» cemaat teşkilâtınıñ reberi edi – bu teşkilât halqara toplulıq Rusiyeni Qırımda qırımtatar halqı aqlarınıñ bozuluvını toqtatmağa çağırğan soñ quruldı. Yaqında Eyvaz Umerov Qırım Rusiye akimiyetiniñ areketlerini açıq sürette tenqit etip başladı. Qanunnen problemleri başlandı – Ukrayınağa qarşı büyük istilâ başlağanından berli Umerov Rusiye ordusına qoltutqanına ve Ukrayınağa qarşı cenkleşecegini inkâr etmegenine baqmadan.

Mahkemede apiske alındı

Eyvaz Umerov yanvarniñ soñunda qabaatlı tanılıp, Rusiye Ceza kodeksiniñ 286-ncı mahkemesiniñ 3-ünci maddesine istinaden (vekâletten tış zorbalıqlı areketler) mahküm etildi, dep bildire Rusiye kontrolindeki Kefe şeer mahkemesi.

Mahkeme bildirgenine köre, adise 2019 senesi iyül ayında oldı, Eyvaz Umerov Sudaqnıñ Rusiye memuriyet yolbaşçısınıñ muavini vazifesinde MBU «Kommunhoz» müdirinden yerli iş adamlarından para toplap, «onı çöp qutularını qoyğan bir teslimatçığa bermege» talap etti.

«Qanunsız bir talapqa hadiminden qanunğa köre red cevabını alıp, mahküm o vaqıt ve o yerde vekâletlerinden tış areket etip, istegenini almaq içün bütün usullarnı qullandı, hadiminiñ şahıs tiyilmemezligi aqlarını ve qanuniy menfaatlarını bozdı, emrindekiniñ tirengenini bastırmaq içün «Kommunhoz» müdiriniñ başına eki qolnen eñ az üç kere urdı. Neticede zarar körgen kişiniñ yaraları sağlıqqa az zarar olaraq qayd etildi», – dep bildire mahkemeniñ matbuat hızmeti.

Eyvaz Umerov qabaatını tanımadı, dep aytıla haberde.

Rusiye kontrolindeki Kefe şeer mahkemesi, Qırım

Berilgen malümatqa köre, mahkeme yımşatqan sebeplerge emiyet berip üküm çıqardı: yaşağan yerinden müsbet hasiyetname, iş ve çağına yetmegen eki bala, mahkümiyeti olmağanı.

Sabıq memur üç yıl umumiy rejim koloniyasında qalmasına üküm etildi. Bir buçuq yıl devamında devlet hızmetinde ve yerli idare organlarında, teşkiliy-emir funktsiyaları olğan devlet ve belediye müessiselerinde çalışmağa yasaqlandı.

«Maznun mahkemede apiske alındı. Üküm işke tüşürildi», – dep aytıla mahkeme haberinde.

«Apiste bile toqtamaycam»

Eyvaz Umerovğa qarşı mahkeme qararı qanuniy işke tüşürilmegeni içün oña itiraz bildirmege aqqı bar. Maznun şimdi apiste buluna, şunıñ içün bağlanmağa imkânsız ola.

Qırım.Aqiqat advokatlarınen bağlanmağa tırışa. Kefe mahkemesiniñ saytında davada Eyvaz Umerovnıñ imayecileri eki qırımlı advokat – Viktor Oveçkin ve Tatyana Novikova ola, dep qayd etile.

Viktor Oveçkinniñ Qırım.Aqiqatqa bildirgenine köre, mahkeme saytında malümat «yañlış», çünki Eyvaz Umerovnı «çoqtan endi qorumay». Advokat, vekâletten tış areketleri davası Sudaq şeer mahkemesinde baqılğanda Eyvaz Umerovnı temsil etken edi, dep tarif etti. Onıñ aytqanına köre, müvekkiline eki aqlayıcı üküm çıqarıldı. Amma istinaf mahkemesinde lâğu etildi ve Kefe şeer mahkemesinde yañıdan baqılmasına qaytarıldı.

Bu maqale azırlanğanda Tatyana Novikova bizge cevap bermedi.

Qırım.Aqiqat, Eyvaz Umerovğa ve vekillerine mahkeme ükmünen bağlı fikirlerini aytmağa imkân bermege azır.

Umerov, Qırım reberleri «onı qapatmağa emir berdi», dep ayttı. O, apiske oğramamaq içün Ukrayına ile cenkke ketmege azır olğanını da aytqan edi.

«Apiste bile işimni toqtatmayıp devam ettirecem. Apiste yatmaycam. Qabaatımnı tanımasam da, onı qapatmaq içün güzel imkân bar (Rusiyede mabüslerge azatlıq vade etip, Ukrayına ile cenkke alalar – QA), mahsus arbiy operatsiyada (Rusiye Ukrayınağa qarşı büyük istilânı böyle adlandıra – QA) iştirak eterim. Andan qaytarım, maña anda bir şey olmaz», – dep ayttı Eyvaz Umerov yanvar ayında.

Kötek – narazılıq – «opolçenler» – üküm

Qırımdaki Rusiye akimiyetiniñ vekilleri Eyvaz Umerovğa qarşı qabaatlavnı açıq sürette izaatlamadı. Lâkin bir şey bar, Umerov Qırım rejiminen işbirligi yapqan vaqıtta onıñ vekâletten tış yapqan areketleri davasında yıllarnen bir netice olmay edi. Qırım akimiyetine qarşı çıqqan soñ ise bu davada qabaatlayıcı üküm peyda oldı, Umerov ise apiske oğradı.

Birinci kere keçken seneniñ soñunda apiske alınğan edi – o vaqıt Aqmescit merkezine yazuvlı şiarnen çıqıp, Rusiye prezidenti Vladimir Putinden «Qırım akimiyetiniñ zulumına» qulaq asmasını rica etken edi.

Eyvaz Umerov Qırımnıñ Rusiye ükümeti ögünde «Qırım akimiyetiniñ zulumına» qarşı bir kişilik narazılıqqa çıqtı, 2022 senesi dekabrniñ 28-i

Rusiye quvetçileri oña qarşı narazılıq aktsiyalarını keçirüv qaidelerini bozğanı aqqında protokol tizdi, mahkeme onı on künge izolâtorğa yolladı.

Daa evel Eyvaz Umerovnıñ evinde Rusiye quvetçileri tintüv keçirdi, o, daa bir davanıñ mabüsi oldı – «bile-bile sağlıqqa orta seviyeli zarar ketirgeninde» qabaatlandı. Bu Qırımnıñ Rusiye yolbaşçısınıñ mesleatçısı Ervin Musayevnen kötekniñ neticesi oldı.

Berilgen malümatqa köre, qavğa-kötek Eyvaz Umerov Musayevni «Ukrayınağa qoltutqanında» qabaatlağan soñ çıqtı. Ervin Musayev ise «Rusiye tarafdarı» olğanı içün ücümge oğradı, dep bildirdi.

Ervin Musayev

Keçken seneniñ soñunda Eyvaz Umerov «cebede Rusiye arbiylerine yardımnı teşkil etmek, Rusiye prezidentine qoltutmaq ve Qırım akimiyetini satqın ve hırsızlardan temizlemek» içün «Qırımnıñ halq opolçenlerini» qurmağa çağırdı. Aynı adı olğan teşkilâtnı, hatırlatayıq, 2014 senesi Qırımnıñ Rusiye yolbaşçısı Sergey Aksenov Qırımnıñ Rusiye ilhaqına qoltutmaq içün qurğan edi.

Eyvaz Umerov bu çağıruvğa «pek çoq insan seslendi ve çoq körüşüv keçirile», dep bildire. O, «halq opolçenlerini» quruv işini apiste de devam ettirmege söz bere.

MALÜMAT: Ukrayınağa qarşı Rusiye silâlı ücümi fevralniñ 24-nden sabadan berli devam ete. Rusiye ordusı arbiy ve vatandaş infrastrukturasınıñ esas obyektlerine avadan darbe endire, uçaq alanları, arbiy bölük, cermay bazaları, yaqıt stantsiyaları, kilse, mektep ve hastahanelerni viran ete.

Aprelniñ başında Moskva Ukrayına şimalinde faal olğanını toqtattı, dep bildirdi. Tezden Ukrayına akimiyeti Kıyiv, Çerniğiv ve Sumı vilâyetinde Rusiye arbiyleri qalmadı, dep ayttı.

Rusiye ordusı çekilgen soñ azat etilgen köy ve şeerlerde kütleviy öldürüv adiseleri aqqında belli oldı. Bazı ğarbiy liderler Rusiyeni cenk cinayetlerinde qabaatladı. Rusiye akimiyeti arbiyleriniñ öldürüvlerge alâqası bar olğanını inkâr etip, olarnı «uyduruv» dep adlandıra.

Rusiye Ukrayınağa qarşı basqıncılıq cenk alıp barğanını inkâr ete ve bunı maqsadı «askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiya» olğan «mahsus operatsiya» dep adlandıra.

Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnıküzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.