Qırımda ğıyabiy şekilde mahküm etilgen qırımtatarlarnıñ milliy lideri Mustafa Cemilevniñ evinde silâ saqlav talapları bozulmadı. Bu malümatnı Rusiye kontrolindeki Ermeni Bazar şeer mahkemesinde sentâbrniñ 24-nde sorğuğa çekilgen qabaatlav şaatları berdi, dep haber ete Qırım.Aqiqat mühbiri.
Şaat Dilâver Suleymanov İç işler nazirliginiñ hadimi olğanını ve Cemilevniñ evinde silâ saqlav qaidelerini eki ya da üç kere teşkerdi, dep bildirdi. Onıñ aytqanına köre, «bozuvlar qayd etilmegen edi». Berilgen malümatqa köre, parça-parça etilgen silâ mahsus demir qutusında, başqaları kirmegen ayrı odada saqlanğan edi.
Cemilevniñ ömür arqadaşı Safinar hanımnıñ soyu Aliye Selimovanıñ aytqanına köre, Cemilevlerniñ evinde sıq-sıq olıp, anda iç bir vaqıt silâ körmedi, bazı odalar ise er vaqıt kilitlengen edi.
Safinar Cemilevanıñ oğlu Eldar Ebubekirov da mahkemede bu malümatnı tasdıqlap, silâ olğan seyf anahtarı tek Mustafa Cemilevde bar edi, dep ayttı. Onıñ bildirgenine köre, insannı öldürgeninde qabaatlanğan ve Qırım işğalinden soñ Rusiye koloniyasına yollanğan Cemilevniñ oğlu Hayser oña «babasınıñ odasına pencereden kirip, oda anahtarını aldı ve silâ olğan seyfni açtı», dep ayttı. Şaat, daa evel Mustafa Cemilev «ancaq siyasiy sebeplerden cinaiy taqiplerge oğratıldı», dep qayd etti.
Nevbetteki oturışuvnıñ keçirilüvi sentâbrniñ 25-ne planlaştırıla.
Qırımda «Mustafa Cemilevniñ davası» boyunca mahkeme esnası yañıdan başladı.
Qırımdaki Rusiye Tahqiqat komitetiniñ idaresi aprelniñ 13-nde qırımtatar halqınıñ lideri Mustafa Cemilevni Rusiye Ceza kodeksiniñ üç maddesine köre qabaatladı. Advokat Nikolay Polozovnıñ aytqanına köre, şimdi Cemilevge qarşı oğlu Hayserniñ ukrain davası qullanıla.
Qırım ve Aqyardaki Rusiye Tahqiqat komiteti mayısnıñ 27-nde bu davanıñ tahqiqatını bitirdi.
Cemilevniñ fikirince, işğal etilgen Qırımda Rusiye FSBsi tarafından oña qarşı açılğan dava qırımtatarlarnı yarımadadan çıqarmaq içün qullanıla.
Ukraina prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki temsilciligi Rusiye tahqiqatçılarınıñ qırımtatarlarnıñ milliy lideri Mustafa Cemilevge qarşı cinaiy davasını siyasiy taqip dep saya.
Mustafa Cemilev – qırımtatar milliy areketiniñ lideri, dissident, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi (1991 senesinden 2013 senesine qadar). Repressiyalarğa oğratılğan edi, 15 yıl sovet apishanelerinde yattı. 303 kün devamında Omsk apishanesinde açlıq tuttı. Rusiye akademiki, dissident Andrey Saharov Cemilevge qol tutıp, BM baş kâtibine mektüp yazdı.
Mustafa Cemilev 1991 senesi Qırımğa qaytıp oldı.
III-IX çağırılış Ukraina Yuqarı Radasınıñ halq deputatı ola.
Cemilev – Türkiyedeki Selçuk universitetiniñ uquq fahriy doktorı, «Ukrain cemiyetiniñ demokratizatsiyası içün» Orlık halqara mukâfatınıñ laureatı ola. Nansen medali (BM), V ve IV seviyeli Yaroslav Mudrıy knâziniñ nişanınen taqdirlengen edi.
2014 senesi Rusiyeniñ Qırım işğaline qarşı çıqtı. Rusiye oña qarşı bir qaç cinaiy dava açtı. 2016 senesi Cemilevniñ namzeti Saharov mukâfatına kösterildi.