«Qırımtatar resurs merkeziniñ» reberi Eskender Bariyevniñ bildirgenine köre, Rusiye işğal etken Qırımda ukrain tili ögrenilgen tek bir mektep resmiy şekilde qayd etildi – Kefede.
Bu aqta o, Qırım.Aqiqat Radiosınıñ yayınında ayttı.
«Ukrain tili ögrenilgen bir mektep Kefede çalışa, amma yerli sakinlerniñ malümatına köre, bu da yalan, anda til ögrenmeyler», – dedi Bariyev.
Onıñ malümatına köre, 2019 senesi «qırımtatar mekteplerini qapatmaq ıntıluvları devam etti».
«Resmiy malümatqa köre 16-sınıñ statusı deñişti: 7 mektep qırımtatar tili statusınen qaldı, 5 mektep eki tilli tasilge keçti, qalğan 4 mektep umumtasil oldı», – dep qayd etti Bariyev.
Qırımnıñ Rusiye Tasil nazirligi, 2018-2019 oquv yılında Qırımda 200700 bala oquy, olardan 6100-ü (3,1%) qırımtatar tilinde ve 249-ı (0,2%) ukrain tilinde tasil ala, dep bildirgen edi. Qırımnıñ Tasil nazirligi malümatına köre, yarımadada qırımtatar tilinde tasil bergen 15 mektep ve ukrain tilinde tasil bergen bir mektep, qırımtatar tili ögrenilgen 126 sınıf ile 27 mektep ve ukrain tili ögrenilgen 8 sınıf ile 5 mektep çalışa.
2018 senesi avgust ayında Qırımdaki Ukrain medeniyet merkeziniñ faali Leonid Kuzmin, yarımadada işğalden evel olğan 7 ukrain mektebinden tek bir danesi qaldı, dep bildirgen edi.
İşğal altındaki Qırımnıñ Rusiye akimiyeti umumtasil mekteplerde qırımtatar ve ukrain tili derslerini pek eksiltti. Akimiyet qırımtatarlarnı ana tilini ögrenmek imkânından marum qaldıra, dep bildirgen edi Qırımtatar Milliy Meclisiniñ vekilleri. İşğalden soñ yarımadada qabul etilgen yañı «anayasanıñ» 10-uncı maddesi qırımtatar, ukrain ve rus tillerine devlet statusını bere.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.