Qırımlılarnıñ mektüpleri: Rusiyeniñ cebedeki vaziyeti ne qadar zor olsa, Qırımdaki repressiyalar o qadar sert ola

AQMESCİT – Ukraina cebesinde Rusiye içün vaziyet daa qıyın ola. Ğarbiy ortaqlarnıñ yañı silâ ketirilüvi işini yapacaq. Ukraina Silâlı quvetleri büyük muvafaqiyetler kösterip, qarşı ücümge ve Rusiye işğal etken topraqlarnı azat etmege azırlana.

Mızraq çuvalğa sığmaz – cebedeki vaziyet de öyle. Qırımlılar kerçek vaziyetten daa çoq haberdar ola. Qırımlılar Ermeni Bazarğa ketken tehnikanı köre, bu yıl yanvar-fevral aylarında yañı arbiy tehnika kolonnaları ketse, şimdi eski sovet tehnikasınıñ kiçik gruppaları kete. Körüne ki, cebege yedekte qalğan eski tehnika yollanıla.

«Tavrida» yolunda Rusiye arbiy tehnikasınıñ bir qısmı Aqyardan 30 kilometr mesafede, 2022 senesi fevralniñ ayı

Arbiyler analarına cenk deşetleri aqqında tarif ete, olar ise dost ve tuvğanlarına ayta. Bu künleri eski bir tanışımnen laf ettim, torunı añlaşma esasında askerlik yapa ve yaqında evge kelip ketti. Bölüklerinden tek üçte birisi qalğanını, tanktan çıqıp tütün içken dostunı közü ögünde öldürgenlerini tarif etken soñ qadın o ceennemge qaytmasın dep yalvarıp başladı.

«Apiske alsınlar, amma sağ qalırsıñ», – dep ayttı bitası. Torunı ise bir çoq kişi cenkke qaytmağa istemey, çünki buña ekinci kere ne maneviy, ne bedeniy ceetten dayanmağa küçleri yoq, dep ayttı – ayda bir million ruble berseler bile. Bitasına er gece qorqunçlı tüş körgenini ayttı.

Oğlu Rusiye ordusına çağırılğan diger tanışımnen laf ettim. Anası bölükte büyükler qıynar, dep qorqtı. Amma oğludan sorağanda öyle bir şey yoq, çünki «büyükler» yoq, dedi. Arbiy bölükke kelseler, boş qalğanını tarif etti – er kes Ukrayınada cenkte. Anası oña añlaşma imzalamasın, dep buyurdı.

Amma orduğa er kesni çağıralar. Ana-babalar eskiden ordudan paranen ya da tanış ekimde «yapılğan» vesiqalarnen «qurtulmağa» qolay olsa, şimdi er şey ciddiy oldı, dep tarif eteler. Tanış ekimim ekim komissiyalarına sağlıq problemlerine köz yummağa ve tibbiy teşkerüv neticelerini gizlemege «tevsiye etildi», dep ayttı. Eskiden ordudan serbest etilgenler teşkerüv komissiyalarına çağırılacaq ve… meraba, ordu!

Rusiye ordusınıñ askerlerge büyük ihtiyacı bar olğanından Qırımdaki arbiy komissarlıqlar añlaşma imzalatmaq içün çoq çalışa. Qırımlılarnı celpnamelernen arbiy komissarlıqqa çağırıp, añlaşma esasında cenkte iştirak etüvniñ müsbet tarafları, yüksek aylıqlar ve ömür boyu imtiyazlar aqqında tarif eteler… Amma istegenler pek az – er kes Ukraina Silâlı quvetlerinen cenkleşmek ayat içün telükeli olğanını añladı. Arbiy komissarlıqnıñ hadimleri ne yapacağını bilmeyip, iş merkezlerindeki seminarlarnı bile ziyaret ete ve birilerini cebege celp etmege tırışa. Amma anda da «tutıp olamaylar», biñlernen insannı almağa vazife alalar.

Qırımdaki arbiy komissarlıq, nümüneviy fotoresim

Ekspertler Rusiyeniñ resursları yetmey, Ukraina Silâlı quvetleriniñ qarşı ücümi ögünde Rusiye ordusı içün büyük problemler olacaq, dep bildire. Qırımlılar añlap olamay: bu «mahsus operatsiyada» kim komandanlıq ete? Baş komandan Valeriy Zalujnıy Ukrainada milliy qaraman olsa, Rusiye tarafınıñ alı belli degil. Añlaşılğan bir şey bar – cebede Rusiye ordusınıñ vaziyeti ket-kete daa beter ola. Cebedeki vaziyet ne qadar yaramay olsa, Qırımda Rusiye tarafdarı cemaatçılarını başqa fikirde olğanlarnı o qadar çoq bastırmağa çağıralar.

«Qırımda bu ukroperverler ne vaqıttan berli raat yaşay, işini aça ve şartlarını cesaretnen ayta? Olarğa köz yumıp başlağanımızdan, laftan vazgeçmege tırışqanımızdan berli oldı, olar aqaretley ve memleketimizge qarşı nefretlerini aytalar. Cezasız qalğanları ve qulaq asmağanımız içün. «Ukroperverler», banderalar ve Qırımdaki başqa necizler bir ceza almaycaqlarını bile. Eñ çoq para cezası olur. İçtimaiy ağlarda daa bir kere afu soramaq mümkün ve biter… Böyle olmamalı. Eñ büyük Ceza olmalı, cemiyetniñ tenbisi matbuatta ve içtimaiy ağlarda olmalı. Yerli akimiyet ve uquq qoruyıcı organlar birden cevap berip teşkermeli», – dep bildirdi içtimaiy ağlarda Aqmescitniñ Rusiye memuriyeti yanındaki cemaat şurasınıñ reisi Aleksandr Yuryev.

Artıq öz fikri olğan ve Ukrayınanı qırımlılarnıñ duşmanı dep saymağan er keske kene basqı ve repressiyalar yapılacaq, dep beklemeli.

Zarema Seitablayeva, qırımlı, bloger (müellifniñ adı ve soyadı telükesizlik maqsadınen deñiştirildi)

«Fikir» rubrikasında ifadelengen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqta-i nazarını aks ettirip, muarririyetniñ baqışlarınen bir olmaması mumkün

MALÜMAT: Ukrayınağa qarşı Rusiye silâlı ücümi fevralniñ 24-nden sabadan berli devam ete. Rusiye ordusı arbiy ve vatandaş infrastrukturasınıñ esas obyektlerine avadan darbe endire, uçaq alanları, arbiy bölük, cermay bazaları, yaqıt stantsiyaları, kilse, mektep ve hastahanelerni viran ete.

Aprelniñ başında Moskva Ukrayına şimalinde faal olğanını toqtattı, dep bildirdi. Tezden Ukrayına akimiyeti Kıyiv, Çerniğiv ve Sumı vilâyetinde Rusiye arbiyleri qalmadı, dep ayttı.

Rusiye ordusı çekilgen soñ azat etilgen köy ve şeerlerde kütleviy öldürüv adiseleri aqqında belli oldı. Bazı ğarbiy liderler Rusiyeni cenk cinayetlerinde qabaatladı. Rusiye akimiyeti arbiyleriniñ öldürüvlerge alâqası bar olğanını inkâr etip, olarnı «uyduruv» dep adlandıra.

Rusiye Ukrayınağa qarşı basqıncılıq cenk alıp barğanını inkâr ete ve bunı maqsadı «askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiya» olğan «mahsus operatsiya» dep adlandıra.

Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnıküzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.