Sovet akimiyeti Qırımnı Ukraina terkibine qanunğa zıt şekilde berdi, 2014 senesi ise Qırım ealisi qaysı bir devlette yaşaycağını saylâdı, - dedi Putin er yılki nihaiy matbuat konferentsiyasında. Bu – Rusiye prezidentiniñ Qırım aqqında aytqan yekâne sözleri.
Ukrainalı siayasetşınas, ictimaiy munasebetler merkeziniñ müdiri Yevgeniy Magda, Vladimir Putinge ilhaq etilgen yarımada meselesi artıq meraqlı degil, dep qayd ete.
– O, Qırım aqqında bir şey aytmadı esap, çünki anda maqtanacaq iç bir şey yoq. Keriç köpürü yoq, elekriknen teminlev meselesi soñunace çezilmedi. Yarımadanıñ arbiy platsdarmğa çevirilgeni – çetel jurnalistleri ögünde maqtanılacaq bir sebep degil. Qırım, Vladimir Putinge qol tutmaq içün bir katalizator rolüni oynap, öz vazifesini eda etti: prezident saylâvları bile ilhaq kününe tayinlendi.Bitti, artıq laf etilecek mevzu yoq. Elbette, o kenede, Nikita Hruşov Qırımnı Ukrainağa qanunsız şekilde bağışlağanı aqqındaki yalan malümatnı tekrarladı. Albuki yarımadanıñ bugünki prolemleri hususan ictimaiy soylârı aqqında bir sözçük bile aytılmadı. Sebebi de belli: çünkü «ulu prezident» Vladimir Putin sade insanlarnıñ ayatı aqqında degil de, global katergoriyalar aqqında tüşünmeli.
Vladimir Putinniñ Qırımnen bağlı cevabı bu şekilde edi:
«1920 yıllarda bolşevikler ne içündir Ukrainanıñ esas qısmına qomşu olğan territoriyalar, teşkil etilgen yañı cumhuriyetlerge kirmesine qarar bergenler. Qara deñiz etrafı bütünley anda keçti, Ekinci dünya cenkinden soñ – ğarp vilâyetleri de. Aydı, öyle olup çıqtı deyik. 1954 senesi Qırımnıda anda berip yiberdiler. RSFSR Yuqarı Şurasınıñ razılığını talap etken ve o zamanları üküm sürgen Sovetler Bbirligi qanunlarını bozaraq, qararnı Yuqarı Şurasınıñ Prezidiumı qabul ete.Qırım halqı bir qarar qabul etken olsa da, qabul etti. Biz bunı yeñi çıqacağımızdan eminim. Birisi Ukraina mustaqil devlet olaraq inkişaf etmeli, dep tüşüne. Demek, insanlar öyle dep qarar bergen olsa, öyle olsun. İnsanlar ne dep tüşünsee – öyle yapmalı, o şekilde qol tutmalı. Bu fikirge qarşı küreşmekniñ ne manası, ne de faydası bar».
Rusiyeli felsefeci ve publitsist Maksim Goryunov,yalıñız Vladimir Putin degil de, bütün Rusiye Qırımnen «oynap toydı», dep tüşüne.
Moskvada birisi ayatına şikâyet etkeninde, ekseriy allarda oña: «Lâkin Qırım saña ait», dep cevap beкileMaksim Goryunov
– Qırım bütün devlet içün ruhiy yükseliş, ilham menbası olğan edi. Men, ukrainler içün bu pek kiyik bir şey olıp körünecegini añlayımamma, 2014 senesi mart ayında Moskvada er kesniñ keyfi pek yahşı edi. Bu yalıñız menim fikrim degil: bu hususta em iqtisatçı, em de diger alimler de yaza. Şimdi pek ürmetli siyasetşınas olğan Vladimir Gelmannıñ, 2014 senesi Qırımnen bağlı irratsional baht aqqında yazılğan bir kitabı çıqtı. Diger taraftan ise, soñki dört yıl devamında yarımada musbet duyğular menbası olma hususiyetini coydı. Dersiñ ki, tamam bir bahtsız evlilik kibi: ihtiraslar yatıştı, maişet can sıqıcı olup başladı. Şimdi birisi ayatına şikâyet etkeninde, ekseriy allarda oña: «Lâkin Qırım saña ait», dep cevap berile. Bu mında, Moskvada bayağı tarqalğan bir şaqa.
(Materialnıñ metin şeklini Vladislav Lentsev azırladı)