Rusiye tarafından işğal etilgen Qırımda ve qıtaiy Ukrainada Qırım sakinleri Ukrainanıñ Mustaqillik Kününi böyle qayd ettiler
Çarşenbe, avgust 24 künü Ukrainada Mustaqillik Künü qayd etildi. Devletniñ 25-ci doğum kününde bütün memlekette tantanalı merasimler keçirildi. Ukraina prezidenti Petro Poroşenko, arbiy paradta çıqışta bulunıp, qayd etti ki, Ukrainada işğal etilgen Qırımnıñ ve Donbas qısımınıñ sakinlerini unutmaylar.
Aynı şu künü Kyivte Poroşenko, Ukrainınıñ elçiler toplaşuvında, Rusiyeniñ Ukrainağa qarşı yapqan cinatelerini tanıtmaq ve cezalandırmaq içün Ukrain devleti yañı teşebbüsler seslendirmek kerek olğanını beyan etti.
Onıñ sözlerine köre, Rusiyeniñ Ukrainağa qarşı yapqan arbiy ucumı, Rusiye tarafından Qırımnıñ ilhaq etilmesi ve işğal etilgen ukrain topraqlarında insan aqlarınıñ bozulması – halqara uquqnıñ bozuv areketleri olaraq talılmaq kerek.
Poroşenko qayd etti ki, Rusiyeniñ ukrainlerge nisbetten yapqan cinayetleri munasip şekilde siyasiy-uquqiy tanıma almaları içün, ukrain diplomatları bu yöñelişte öz işlerini küçlendirmek kerekler. Ayrıca, onıñ sözlerine köre, Kyiv faal olıp bu maqsatlarda BM minberini ve diger halqara teşkilâtlarnı qullanmaq kerek.
İnsan aqlarınıñ devamlı bozulması ve Qırım yarımadasına toqtamayım ordular ketirilgenini köz ögüne alıp, menim teşebbüsim olğan Qırımnıñ azat etüvi boyunca halqara çoq taraflama mehanizmniñ teşkil etilmesini amelge keçecegini bekleyimPetro Poroşenko
«Ukraina Birleşken Milletler Teşkilâtınıñ deñiz aqqı boyunca Halqara mahkemesine Rusiyeniñ bu hususta yapqan bozuvlarınen bağlı muracaat etecek. İnsan aqlarınıñ devamlı bozulması ve Qırım yarımadasına toqtamayım ordular ketirilgenini köz ögüne alıp, menim teşebbüsim olğan Qırımnıñ azat etüvi boyunca halqara çoq taraflama mehanizmniñ teşkil etilmesini amelge keçecegini bekleyim», – dep qayd etti Poroşenko.
Prezident diplomatlarğa haber etti ki, BM Baş assambleyasınıñ sentâbrde keçecek tolaşuvında Kyiv halqara toplulıqnı yañı teşebbüslerinen tanış etecek. Poroşenko şunı da hatırlattı ki, Ukraina Qırım ilhağınen ve Donbastaki davanen bağlı üç ariza Rusiyege qarşı İnsan aqları boyunca Avropa mahkemesine endi yolladı. Şimdi daa bir sıra şikâyetler azırlanılmaqta.
Faalerge ihtar
Qırımda Ukrain medeniy merkezniñ tesisçilerinden biri Leonid Küzmin haber ete ki, Rusiye kontrolü astındaki savcılıq onı ve daa eki faal ukrain tarafdarını Ukrainanıñ Mustaqillik Kününe bağışlap er türlü merasimlerniñ keçirilmesi yasaq olğanı aqqında tenbiyeledi. Faallniñ malümatına köre, bu aqta bildirüvler, ayrıca, Mıhaylo Batrak ve Galina Balabanovağa keldi.
Bunı Leonid Küzmin Qırım.Aqiqat radiosınıñ efirinde ayttı.
Ukraina içün müim künler yaqınlaşqanda, Aqmescitniñ savcılığında sanki quturuv başlay, añlaşılmağan ihtarlar beremek kerekler.Leonid Küzmin
«Ukraina içün müim künler yaqınlaşqanda, Aqmescitniñ savcılığında sanki quturuv başlay, añlaşılmağan ihtarlar beremek kerekler. Belki de, tam qanuniy degil ve insaniyetlik seviyesinden tış, çünki iç bir şey yapmağan insan savcılıq tarafından bir areketler yapqanında şeklene», – dep qayd etti Küzmin.
Şevçenko içün çiçekler
Avgust 24, Ukrainanıñ Mustaqillik Kününde Aqmescit şeerinde Taras Şevçenko abidesi yanında sarı ve mavı timsallernen çiçek demetleri peyda oldı.
Bunen beraber, Radio Svoboda mühbiri Qırım.Aqiqatqa haber etkeni kibi, abide etrafını rus polis hadimleri faal sürette nezaret ete.
Boysunmağan qırımlılar
İşğal etilgen Qırım sakinleri ve yarımadadan köçkenler avgust 24 künü kyivdeki «Bosunmağanlarnıñ yürüşinde» iştirak ettiler. Ukrainanıñ Mustaqillik Kününde paytahtnıñ merkeziy soqaqlarında vatandaşlarnıñ paradı keçirildi. Böyle şekilde faaller, asker olmayıp, mustaqil memleketniñ inkişafına isse qoşqanlarını kösterdiler.
Men mında kelmege istedim, çünki şu parad – prezidentniñ kösteriş içün yapılğan soyu degil de, veteranlar, yaralanğanlar, yaqınlarını coyğanlar kerçekten kerekBoris, aqmescitli
«Men mında kelmege istedim, çünki şu parad – prezidentniñ kösteriş içün yapılğan soyu degil de, veteranlar, yaralanğanlar, yaqınlarını coyğanlar kerçekten kerek. Bu yürüş – bu kerçek parad», – dep Qırım.Aqiqatnen öz fikirlerini Aqmescitten kelgen Boris paylaştı, o 2014 senesi qışta Mustaqillik Meydanındaki çatışmalarda iştirak etip yaralanğan edi.
Keriçli Sergey Kyivke öz oğlu ve apayınen mahsus Mustaqillik Künü bayramına keldi. O dey ki, mında olmaqnı «göñül, yürek talap ete».
«İfade etilmeycekler duyğular, evim mında, evdem, episi – bizimkiler, episi doğmuşlar», – dey Qırım sakini.
Yürüşniñ diger iştirakçileri – köçüp kelgen Olga ve Valentina – Kyivte endi birinci ay degiller, ağır olğanını qabul eteler, lâkin Aqyardan köçkenlerine peşman degiller.
«Mustaqillikniñ ne olğanını men tek Qırımda bu vaqialar olğan soñ añladım. Biz işğal astında bir buçuq yıl yaşadıq, o qadar közyaş töktüm, öyle bir şey yaşaycağımı beklemedim bile. Ve şimdi mustaqillik ne olğanını men bilem, men – yaşayışımnıñ saibi olğanımı bilem, ve mında men serbest qonuşa bilem, anda ise biz qorqa edik ve yavaşçıqtan la ete edik. Mında men bol nefes alam, serbest qonuşam ve ketkenime peşman deşilmiz», – dey Valentina.
Çoqusı adamlar bu yürüşni közyaşlar ile qarşıladı – kolonna ögünde Ukrainadaki dava devamında öz yaqınlarını ve soy-sopını coyğanlar kete edi. Bala ve analar ellerinde elâk olğan babalarnıñ resimlerini tutıp kete ediler. Yürüşniñ saflarında faaller ve göñülliler bar edi.
Ukraina Yuqarı Radası Rusiyeniñ vaqtınca Qırım işğaliniñ başlanğıçı olaraq 2014 senesi fevral 20 kününi ilân etti. 2015 senesi oktâbr 7-de Ukraina prezidenti Petro Poroşenko bunıñnen bağlı qanunnı imzaladı. Ğarp memleketleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı kirsetti. Rusiye yarımada işğalini inkâr etip, onı «tarihiy adaletniñ tiklenmesi» dep adlandıra.