Qırımtatar Milliy Meclisi Qırımnıñ Rusiye prokurorı Natalya Poklonskayanıñ Rusiyede Meclis faaliyetini yasaq etmek dava arizasınıñ kopiyasını aydınlattı.
Facebookta derc etilgen Qırım Rusiye Yüksek mahkemesine berilgen arizada Natalya Poklonskaya memuriy davalı olaraq «Qırımtatar Milliy Meclisi cemaat teşkilâtını» qayd ete.
Aynı vaqıtta Qırımnıñ Rusiye prokurorı 2004 senesi Qırımtatar Milliy Qurultayında qabul etilgen Qırımtatar Milliy Meclisiniñ faaliyetine dair nizamnamege esaslana.
«Meclis maqsatlarından biri qırımtatar halqınıñ milliy ve siyasiy aq-uquqlarınıñ ğayrıdan tiklenmesi ve onıñ milliy toprağında serbest milliy-devlet aqqınıñ yerine ketirilmesi ola... Bu maqsatqa irişmek içün teşkilât qırımtatar halqınıñ kelecegini belgilemek aqqınıñ yerine ketirilmesi esasında milliy-territorial printsipke köre Ukraina terkibinde Qırım statusını belgileycek ola», – dep aytıla arizada..
Facebooktaki Meclis saifesinde yerleştirilgen metinde Meclis Rusiyede «devlet qaydını almağan ve böyle bir muracaatı olmadı», dep aytıla.
Derc etilgen dava arizasınıñ kopiyasında aytıla ki, Meclisniñ eñ «rezonanslı» aktsiyası 2014 senesi fevral 26-da Qırım Muhtar Cumhuriyetiniñ Yuqarı Radası yanında olıp keçken miting ola. Ukrainanıñ topraq bütünliginiñ tarafdarları ve «Rus birligi» firqasınıñ faalleri keçirgen eki mitingde yüz bergen çatışmada eki insan elâk oldı, 79 insan zarar kördi.
Berilgen arizanıñ kopiyasında qayd etile ki, «Meclis faaliyeti Rusiye Federatsiyasınıñ anayasa qurumı, devlet ve cemiyet havfsızlığı içün telükeli ola bile». Bundan sebep, arizada aytılğanı kibi, Poklonskaya «Qırımtatar Milliy Meclisini ekstremistik teşkilât olaraq tanıp, Rusiye Federatsiyasında onıñ faaliyetini yasaq etmege» çağıra.
Qırımnıñ Rusiye prokurorı Natalya Poklonskaya bildirdi ki, dava arizasınıñ kopiyası Qırımtatar Milliy Meclisi reisiniñ birinci muavini Nariman Celâlğa berildi.
Poklonskaya dava arizasını izaatlap, «soñki vaqıtları qırımtatarlar Rusiye Federatsiyasında qayd olmağan işbu teşkilâtnıñ faaliyetini qanunsız ve provokatsion tanımağa talap eteler», dep qayd etti.
YouTube kanalında video «Qırım Cumhuriyetiniñ prokurorı»
Qırımtatar Milliy Meclisiniñ uquqçıları Qırımnıñ Rusiye prokurorı Natalya Poklonskayanıñ Rusiyede Meclis faaliyetini yasaq etmek muracaatını ögrenmekte. Bunı Meclis reisiniñ birinci muavini Nariman Celâl Qırım.Aqiqatqa bildirdi.
«Ariza bizde bar. Uquqçılarımız nasıl bir şekilde yanaşacağımıznı ögreneler. «Bağlana bilecegimiz» bir çoq şey kördik. Közge çarpqan eñ büyük şey – «Meclis cemaat birleşmesiniñ» yasağı aqqında ariza», – dep ayttı Celâl. Onıñ qayd etkenine köre, qırımtatar halqınıñ temsil organı cemaat birleşmesi degil ve «ne Ukraina, ne Rusiyede, ne de başqa bir yerde böyle bir statusı oldı».
Nariman Celâl
Celâlnıñ aytqanına köre, Meclis faaliyeti «Birleşken Milletler Teşkilâtınıñ tamır halqları aq-uquqlarına dair beyannameniñ qaidelerine esaslanğan edi».
Celâlnıñ qayd etkenine köre, Meclis bunıñ kibi adiselerge «maneviy olaraq azır edi», çünki Meclis yasağı kibi laflar çoqtan bar, şimdi ise «laftan işke keçtiler».
Reisniñ birinci muavini qayd etti ki, Poklonskayanıñ dava arizası mahkemege yollanıldımı daa belli degil.
2015 senesi oktâbr 23-de Rusiye Federatsiyasınıñ Cemaat palatası Rusiye Baş prokuraturasına muracaat etip, Qırımtatar Milliy Meclisi faaliyetini ekstremizm ceetinden teşkermege rica etti.
Bu muracaatnıñ sebeplerinden biri Qırımnıñ «ticaret» qamaçavı oldı, onı Herson vilâyetinde qırımtatar liderleriniñ teşebbüsi ile başlattılar. Qırımnıñ Rusiye prokurorı Natalya Poklonskaya bildirdi ki, Meclis «ekstremistik teşkilât» ola bile ve onıñ faaliyeti yasaq etile bile.
Qırımtatar Milliy Meclisi – Qırımtatar Milliy Qurultayınıñ icra organı, 1991 senesi qurulğan edi. 2014 senesi mart ayında Yuqarı Rada Ukrainada Meclisni qırımtatar halqınıñ yüksek temsil organı olaraq resmiy şekilde tanıdı.
2014 senesiniñ başında Rusiye Qırımnı işğal etken soñ qırımtatar halqınıñ liderleri Mustafa Cemilev ve Refat Çubarovğa yarımadağa kirişleri beş yılğa qadar yasaq etildi.
Ukraina Yuqarı Radası Qırım ve Aqyar işğaliniñ başlanğıçı olaraq 2014 senesi fevral 20 kününi ilân etti. 2015 senesi oktâbr 7-de Ukraina prezidenti Petro Poroşenko bunıñnen bağlı buyruq imzaladı. Halqara teşkilâtlar Qırım işğalini qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp memleketleri bir sıra iqtisadiy ceza kirsettiler. Rusiye yarımada işğalini inkâr etip, oña «tarihiy adaletniñ ğayrıdan tiklenmesi» dey.