Qırımtatarlarğa – «islam terroristleri» adı taqılacağı aqqında haberler iç te taaciplendirmedi. Yañı bir şey degil, taaciplendirecek bir şey olsa da, o da Kremlniñ qaba ve qopal areketleridir.
«Qırımtatarlar – musulmanlar, musulmanlar – terroristler, musulman terroristleri sizni qorquzalar, biz ise, sizni qoruycaqmız» – bu sade yalan Moskvada, Ğarbiy ükümetler ve olarnıñ saylayıcıları içün uydurılğan. Zanımca, Avropanıñ ükümet ve diplomatları o qadar saf degiller, olar, delilsiz sözlerge inanmazlar, lâkin gazeta oquyıcıları qasevetke dalmaları mümkün: «Qırımda, bizge yaqın bu musulman yarımadasında terroristler bar, olardan bizni tek Putin qurtarıp olur!»
Böyleliknen, keçken afta «Nezavisimaya gazeta» rusiyeli neşirinde «Qırımda islamcılar bir şeyler uydurmağa isteyler» serleva altında makale çıqtı. Maqale müellifi, «qoruyıcı organlarında olğan qaynaqlar», Strelkovnıñ arqadaşları, Moskvağa uyğan «Tavriya müftiyatı» vekilleriniñ aytqanlarına esaslanıp, Ukrainada «musulmanlardan arbiylerni yasağan merkezler» açıldı, dep bildireler. Bu merkezler – Dnepropetrovsk şeerindeki Musulman medeniy merkezi, qırımtatar «Meclisi bulunğan» Geniçeskte, daa bir danesi Ukraina havfsızlıq hızmetiniñ imayesi altında «Lvov vilâyetinde» buluna.
Meclis reisi Refat Çubarov bu maqale «saçma-sapan» dedi, «Zerkalo nedeli» neşiriniñ mühbiri Valentina Samar tahmin etkenine köre, Moskva, yarımadada vaziyetni kergileştirip, soñra «tınçlandırmaq» içün «tatarlarnı» qullanmağa istey.
Bir qaç künden soñ, Rusiye yaqlı «Milli firka» qırımtatar teşkilâtı beyanatnı aydınlattı. Onda, qırımtatarlarnıñ çalınuvı ve öldürüvi, «Qırımda milletlerara ve dinlerara tınçlıqnı bozmaq maqsadınen, tıştan sımarış etilgen» dep qayd etile.
Bu beyanat, ileride qırımtatarlar «Kiyevniñ teşebbüsi ile» ya da «Ğarpnıñ tesiri altında» davanı açqanlarında qabaatlanacaqlarını köstere.
Añlaşılmağan «qaynaqlar», dellilerniñ qarıştırılması – FSB-niñ sevimli usullarıdır, yardımcı olğan gazeta ve siyasetçilernen ep birlikte çalışqanları qasevet doğura. Bunıñ episi, Qırımda qırımtatarlarğa nisbeten yañı basqı azırlanğanını tasdiqlay. Artqa çevirmek avale kelmese, yaqında yañı yalan ve qabaatlavlarnı eşitirmiz, bu yalanlarnı Qırım, ukrain, ğarbiy ve rus matbuat vasitalarına yetkizecekler.
Kreml beslegen ğayelerge bir nazar taşlayıq. Birincisi, «Ukrainada ükümetniñ desteginen terroristler taqımları» azırlandı.
Soñra: «Qırımlı musulmanlardan diversantlarnı Musulman medeniy merkezleri yasaylar». Bu medeniy merkez «Al Raid» adınen belli ve 15 yıldan ziyade Ukraina ve Qırımda faaliyet köstere. «Al-Raid» hayriye ve maarif oğrunda çalışa, merkezde arap memleketlerinden studentler toplaşa, merkez bir sıra camilerni, hususan Qırımda qurdı. Yaqın Şarqiy devletlerniñ sermiyalarına tayana, «İhvana müslimin» teşkilâtınen bağlı. Avropa ve Ukrainada teraktlarnıñ azırlanması ve ötkerilmesinde iç bir vaqıt şeklenmedi.
Ekincisi: «diversantlar arasında Suriye cenkiniñ iştirakçileri olacaq». Kerçekten de, onğa yaqın qırımtatarı Suriyege isyancılar tarafında cenkleşti, bazıları elâk oldı, «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtı Asad qurumınen küreş alıp barmaq kerekligi aqqında video levha yazğanını hatırlatmaq ta kerek. Sentâbrde çalınğn qırımtatarlardan biri Cepparov Suriyege ketken ve elâk olğan göñülliniñ soyu olğanını unutmayıq. «Hizb ut-Tahrir» Ukrainada yasaq etilmegen bir teşkilât, olarnıñ aktsiyalarında ğarpqa qarşı fikirler seslendirilgen olsa bile, umumen alğanda faaliyetleri kendi grajdanlıq ve din aqlarınıñ qorçalanmasına yöñelgen edi.
Qırımnıñ «islamnı kütken» salaf ve hizbi musulmanları yarımada ayatında faal iştirak etip başlağan vaqıtta Ukraina havfsızlıq hızmetiniñ ve rus provokatorlarnıñ diqqatını çekti. Meclisnen bir sırada qırımtatarlarnıñ musulman teşkilâtlarına akimiyet daima şübeli nazarnen baqa edi. Bir kere ekstremistler gruppası yaqalandı, amma bu gruppa salaf ve hizbilerge ait degil edi. Qırım musulmanları iç bir vaqıt ekstremizm ya da terrorizmde qabaatlanmağan ediler. Aksine, arbiylik, şovinizm, zorbalıqqa meilligini rus yaqlı kazaklar numayiş ettiler.
Eñ esası, Qırım işğal etilgeninen, Meclis ve «Hizb ut- Tahrir» arasında olğan añlaşılmamazlıqlar bile, ekinc, ya da üçünci yerge keçti. Dinni kütkenler akimiyetni daa çoq raatsızlaydırlar, çünki olar daa ziyade birleşken, çalışqan sistemanıñ azalarıdır. Amma, aynı zamanda, eyii bir nişandır, olarnıñ taqip etilüvini er keske añlatmağa qolay.
Ukraina tarafından «musulman-ekstremistler»niñ yardımınen Qırımda davalarnıñ açması ğayesi – yarımadaki rusiyeli akimiyet ve moskvalı ustalarına eñ elverişli kibi körünedir.
Bu ğaye ile bir çoq şeyni añlatmaq mümkün. Eñ yaqın vaqıtta, «terroristik musulman merkeziniñ» faaliyeti toqtatılğanı aqqında haber çıqsa, taaciplenmem. Ğayıp olğan ya da öldürilgen qırımtatarlar şu «merkeznen» bağlı olğanını da aytırlar.
Qayd etmeli ki, Çeçenlerni de islam terrorizminde qabaatlap, Moskva bütün dünyanıñ közünde aqlı olaraq çıqtı.
Andrey Kirillov, qırımlı közetici
«Fikir» rubrikasında bildirilgen tüşünceler müelliflerniñ noqtai nazarını bildirip, muarririyetnen aynı olmaması mümkün