Aqmescit – Qıtağa köçip kelgen qırımlılardan «Soñ, vaziyet nasıl?» sualinden soñ, aşayt mahsulatlar aqqında soraylar. Tükânlar boş, fiyatlar yüksek, ukrain mahsulatlarnı ise, Qırımğa yibermegenleri kerçekmi? Uydurmalar ile birlikte ukrain istisalcıları aqiqaten de yarımadadağa mahsulatlarnı alıp ketirmege saqınğanlarınıñ sebebi bar. Bunen beraber, yüz bermesi mümkün meselelerni istisalcılar fiyatlarnı köterip qapatmağa tırışalar.
Yarımada 90%-ğa ukrain mahsulatlarnıñ ketirilüvine bağlı. Bu raqamnı Qırım.Aqiqatqa adını gizlemege rica etken Qırımda mahsulatlarnı tarqatqan şirket müdiri söyledi. Qırım «ükümetiniñ» maqtanıp, yaqında ukrain mahsulatlarnıñ yerini rusiyeli mallar alacaqları aqqında vadeleri, Nazirler Şurasındaki Qırım ticaret ağlarınıñ vekilleri ile körüşüvlerge deñişti. Amma, yerli ticariy merkezlerni rusiyeli mallar öyle de toldurıp olamadı.
Sıñırnı qapatqanlarını bekleycekmizmi?
Mart ayından başlap, rusiyeli istisalcılarnıñ temsilcileri yarımadağa kelip, mallarnıñ nümüneleri ketirip, tekliflerni seslendireler. Amma, ticaret saasını ögrengen soñ, «elçilerniñ» ruhları birden tüşe.
Qırım.Aqiqatnıñ subetdeşlerinden biri aytqanı kibi, qırımlı iş adamlarına rusiyeli mallarnı satmağa paalığa tüşe: «Rusiyeden kelgen aşayt mahsuslatlarnıñ ekseriyeti ukrain mahsulatlarına köre, keyfiyetsiz. Aynı zamanda fiyatları yüksek. Rusiyeli işdeşler, mallarnı biz endi tükânlarda satqan fiyatlarğa almağa teklif eteler. Rusiye mallarınıñ fiyatları 1,5 – 2 kerege paalı çıqa».
Rusiyeden kelgen menecerlerniñ buña cevabı: bir şey degil, sıñırnı qapatqanını beklermiz. Mahsulatlarnı eki kerege paalı fiyatqa satın alacaq Qırım, daa doğrusı rusiyeli müşterilerniñ meseleleri olarnı çoq meraqlandırmay. Bu iş, vesselâm.
Fiyatlar öse, mallarnıñ türleri artmay
«Qırımnıñ iqtisadiy inkişafı naziriniñ muavini» Yan Latışevniñ bildirgenine köre, bigunki künde Ukrainadan mahsulatlarnı maniasız ketireler.
Latışevniñ sözlerini «akimiyetke» yaqın olğan «Krıminform» saytı ketire: «Perekop» kiriş noqtasında er tarafqa 4 yolaq çalışa. «Er naqliye vastasını 15-30 daqiqa içinde baqıp çıqalar. Onıñ içün bizim tarafımızdan iç bir problem yoq. Ukraina tarafından maşinanı 3-satten -6 saatqa qadar bekleymiz».
Aynı zamanda istisalcılar, fiyatlarnı eki kerege kötergen taşıyıcılarğa şikâyet eteler, olar ise öz nevbetinde Ukrainağa boş qolnen qaytqanlarını bildireler: mayıs 26 kününden başlap, Qırımda Ukrainağa boğday, un, şeker, yağ, yımırta, et mahsulatı, konserva ves yut mahsulatlarnı alıp ketmege yasaq etildi.
Qırım ticaret ağları de-fakto ukrain qanunlarından tış çalışalar, onıñ içün adliye tarafından añlaşılmamazlıqlar yüz bere. İstisalcılar, hususan küçük şirketler, öz mallarını ketirmege saqınalar. Evelden, mallarnı tarqatqan şirketlerge tölemek içün vaqıt bergen olsalar, şimdi evelden paranıñ bir qısımını talap eteler.
Aynı zamanda, mahsulatlarnı tarqatqan şirketler tükânlardan birden para soramağa mecburlar. Tükânlarnıñ ekseriyeti bir kereden çoq malnı satın alıp olamaylar, onıñ içün beştahtalarda mahsulatlarnıñ türleri azlaştı ve yalıñız eñ çoq alınğan mallarnı körmek mümkün.
Qırımdan rublelerni çıqarıp, grivnağa almaştıralar
Ukrain mallarını Qırımda satqan şirketlerge rublne para qaytaralar. Bunen beraber, Ukraina qıtasında yerleşken şirketlernen naqit parası olmadan iş tutıp olamaylar.
Tatlılıqlarnı işlep çıqarğan «Jako» şirketiniñ regional temsilcisi Nikolay Lomaka, Qırım.Aqiqatqa bildirgeni kibi, bu şirket artıq yarımadada çalışmay, çünki mahsulatı içün paranı alıp olamay.
Lomaka şunı bildirdi: «Qırımdan Ukrainağa naqitsiz ödevler yapılmay. Rublelerni tek devletlerara tış iqtisadiy añlaşma esasında qullanıp olamız. Qırım ise resmiy olaraq Ukrainanın bir qısımı sayıla ve onıñ içün yerli şirketlernen añlaşmalar tizilmey».
Qırımda çalışqan şirketler şimdilik yekâne, amma havflı bir çare taptılar: rublelerni Ukrainağa alıp keteler, soñra, grivnağa almaştırıp, olarnı Herson, Nikolayev ve diger ukrain şeerlerinde banklarğa qoyıp, istisalcılarğa para ödeyler.
Qırımdan naqit alıp çıqarılsa, sıñırda belli bir %-da qabar berile: paranıñ tahminen 20% ödenile.
İşte, bunıñ episi mahsulatlarnıñ paalaşuvına sebepçi ola.
Birleşken Mustaqil Devletlerde çay saasında çalışqan büyükk şirkelerden biri, «May-Ukraina» işhanesiniñ inkişaf boyunca müdiri Dmitriy Konstantinov qayd etkeni kibi, ukrain ükümeti işğal etilgen territoriya aqqında qanunnı qabul etkende, «Qırım Cumhuriyeti» ile iqtisadiy bağlarnıñ hususiyetlerini közge almadı.
«May» kibi halqara şirketleriniñ em Ukraina, em Rusiyede bölükleri bar. Şimdiki vaqıtta, Qırımğa çay krasnodar ülkesinden ketirile. Bu kibi yolnı tatlılıqlarnı azrlağan «7Days» şirketi seçti.
Yarımada 90%-ğa ukrain mahsulatlarnıñ ketirilüvine bağlı. Bu raqamnı Qırım.Aqiqatqa adını gizlemege rica etken Qırımda mahsulatlarnı tarqatqan şirket müdiri söyledi. Qırım «ükümetiniñ» maqtanıp, yaqında ukrain mahsulatlarnıñ yerini rusiyeli mallar alacaqları aqqında vadeleri, Nazirler Şurasındaki Qırım ticaret ağlarınıñ vekilleri ile körüşüvlerge deñişti. Amma, yerli ticariy merkezlerni rusiyeli mallar öyle de toldurıp olamadı.
Sıñırnı qapatqanlarını bekleycekmizmi?
Mart ayından başlap, rusiyeli istisalcılarnıñ temsilcileri yarımadağa kelip, mallarnıñ nümüneleri ketirip, tekliflerni seslendireler. Amma, ticaret saasını ögrengen soñ, «elçilerniñ» ruhları birden tüşe.
Qırım.Aqiqatnıñ subetdeşlerinden biri aytqanı kibi, qırımlı iş adamlarına rusiyeli mallarnı satmağa paalığa tüşe: «Rusiyeden kelgen aşayt mahsuslatlarnıñ ekseriyeti ukrain mahsulatlarına köre, keyfiyetsiz. Aynı zamanda fiyatları yüksek. Rusiyeli işdeşler, mallarnı biz endi tükânlarda satqan fiyatlarğa almağa teklif eteler. Rusiye mallarınıñ fiyatları 1,5 – 2 kerege paalı çıqa».
Rusiyeden kelgen menecerlerniñ buña cevabı: bir şey degil, sıñırnı qapatqanını beklermiz. Mahsulatlarnı eki kerege paalı fiyatqa satın alacaq Qırım, daa doğrusı rusiyeli müşterilerniñ meseleleri olarnı çoq meraqlandırmay. Bu iş, vesselâm.
Fiyatlar öse, mallarnıñ türleri artmay
«Qırımnıñ iqtisadiy inkişafı naziriniñ muavini» Yan Latışevniñ bildirgenine köre, bigunki künde Ukrainadan mahsulatlarnı maniasız ketireler.
Latışevniñ sözlerini «akimiyetke» yaqın olğan «Krıminform» saytı ketire: «Perekop» kiriş noqtasında er tarafqa 4 yolaq çalışa. «Er naqliye vastasını 15-30 daqiqa içinde baqıp çıqalar. Onıñ içün bizim tarafımızdan iç bir problem yoq. Ukraina tarafından maşinanı 3-satten -6 saatqa qadar bekleymiz».
Aynı zamanda istisalcılar, fiyatlarnı eki kerege kötergen taşıyıcılarğa şikâyet eteler, olar ise öz nevbetinde Ukrainağa boş qolnen qaytqanlarını bildireler: mayıs 26 kününden başlap, Qırımda Ukrainağa boğday, un, şeker, yağ, yımırta, et mahsulatı, konserva ves yut mahsulatlarnı alıp ketmege yasaq etildi.
Qırım ticaret ağları de-fakto ukrain qanunlarından tış çalışalar, onıñ içün adliye tarafından añlaşılmamazlıqlar yüz bere. İstisalcılar, hususan küçük şirketler, öz mallarını ketirmege saqınalar. Evelden, mallarnı tarqatqan şirketlerge tölemek içün vaqıt bergen olsalar, şimdi evelden paranıñ bir qısımını talap eteler.
Aynı zamanda, mahsulatlarnı tarqatqan şirketler tükânlardan birden para soramağa mecburlar. Tükânlarnıñ ekseriyeti bir kereden çoq malnı satın alıp olamaylar, onıñ içün beştahtalarda mahsulatlarnıñ türleri azlaştı ve yalıñız eñ çoq alınğan mallarnı körmek mümkün.
Qırımdan rublelerni çıqarıp, grivnağa almaştıralar
Ukrain mallarını Qırımda satqan şirketlerge rublne para qaytaralar. Bunen beraber, Ukraina qıtasında yerleşken şirketlernen naqit parası olmadan iş tutıp olamaylar.
Tatlılıqlarnı işlep çıqarğan «Jako» şirketiniñ regional temsilcisi Nikolay Lomaka, Qırım.Aqiqatqa bildirgeni kibi, bu şirket artıq yarımadada çalışmay, çünki mahsulatı içün paranı alıp olamay.
Lomaka şunı bildirdi: «Qırımdan Ukrainağa naqitsiz ödevler yapılmay. Rublelerni tek devletlerara tış iqtisadiy añlaşma esasında qullanıp olamız. Qırım ise resmiy olaraq Ukrainanın bir qısımı sayıla ve onıñ içün yerli şirketlernen añlaşmalar tizilmey».
Qırımda çalışqan şirketler şimdilik yekâne, amma havflı bir çare taptılar: rublelerni Ukrainağa alıp keteler, soñra, grivnağa almaştırıp, olarnı Herson, Nikolayev ve diger ukrain şeerlerinde banklarğa qoyıp, istisalcılarğa para ödeyler.
Qırımdan naqit alıp çıqarılsa, sıñırda belli bir %-da qabar berile: paranıñ tahminen 20% ödenile.
İşte, bunıñ episi mahsulatlarnıñ paalaşuvına sebepçi ola.
Birleşken Mustaqil Devletlerde çay saasında çalışqan büyükk şirkelerden biri, «May-Ukraina» işhanesiniñ inkişaf boyunca müdiri Dmitriy Konstantinov qayd etkeni kibi, ukrain ükümeti işğal etilgen territoriya aqqında qanunnı qabul etkende, «Qırım Cumhuriyeti» ile iqtisadiy bağlarnıñ hususiyetlerini közge almadı.
«May» kibi halqara şirketleriniñ em Ukraina, em Rusiyede bölükleri bar. Şimdiki vaqıtta, Qırımğa çay krasnodar ülkesinden ketirile. Bu kibi yolnı tatlılıqlarnı azrlağan «7Days» şirketi seçti.
