Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

«Prezident» Hillary Clintonnıñ Ukrainağa nisbeten siyaseti nasıl olacaq?


Hillary Clinton salı künü aqşam Demokrat firqadan prezident vazifesine namzet köstermek içün olğan küreşte ğalip çıqqanını ilân etti.

Faqat California ştatında olıp keçken firqa içindeki saylavlarnıñ neticeleri daa belli degil: California sakinleriniñ yarısından ziyadesi poçta vastasınen rey berdi, bu bülletenler cuma künü kelse ve rey berüv kününden soñ yollanılmağan olsa, o vaqıt sayılacaq. Hillary Clinton prezident olsa, Rusiyeniñ istilâsı ve Ukrainadaki vaziyetke nasıl baqacaq?

Hillary Clinton Beyaz saray içün küreşte Amerika Qoşma Ştatlarınıñ büyük siyasiy firqalarından birini idare etecek birinci qadın olacaqtır.

Hillary Clintonnıñ tışqı siyasiy mezepi Barack Obama ve Donald Trump mezeplerinden daa mantıqlı
Jeffrey Stacey

«Bugünki ğalebe – bir insannıñ zaferi degil. O, böyle olması içün elinden kelgenini yapqan qadın ve erkeklerge aittir», – dep ayttı demokratlardan prezident vazifesine namzet kösterilmesi beklenilgen qadın.

Hillary Clintonnıñ tışqı siyasiy mezepi Barack Obama ve Donald Trump mezeplerinden daa mantıqlı, dep yaza Foreign Affairs mecmuasında Jeffrey Stacey.

O, Rusiye istilâsına qarşılıq köstermek içün Şarqiy Avropada askeriy quvetlerni yerleştirecek. Rusiye Ukrainağa istilâ etkende akimiyet onıñ elinde olsa edi, memuriyeti birden ukrainlerge silâ berir edi, dep eminliknen ayta Jeffrey Stacey.

O vaqıt, 2014 senesi mart ayında, Hillary Clinton Putinniñ yapqanlarını Gitlernen qıyasladı.

«Putin ve diger ruslarnıñ rus azlıqlarını qorçalamaq içün Qırım ve, belki de, soñra Şarqiy Ukrainağa kirmege mecbur oldıq kibi lafları 30-ıncı yılları natsist Almaniyanıñ Poloniya, Çehoslovakiya ve Avropanıñ diger memleketlerinde alman ealisini qorçalamamız kerek beyanatlarını añdıra», – dep ayttı Hillary Clinton.

Mence, prezidentniñ taqımında devlet kâtibi olğan soñ onı dos-doğru tenqit etmege istemey. Amma onıñ Putin siyasetiniñ talili ve Rusiye istilâsı problemleri arasındaki farqlarnı köremiz
John Herbst

Ukraina üzerinde Malayziya ava yollarınıñ «Boeing» uçağı tüşkende Hillary Clinton Rusiyeniñ alâqaları bar olğanını tahmin etip, qabaatı isbatlansa, neler yapıla bile añlatqan edi.

«Bundan soñra Avropalılar üç yönelişte daa ziyade çalışmaq kerekler: birinciden, cezalar arttırılacaq. Ekinciden, «Gazprom» alternativası tapılmalı, bunı açıq aytmaq kerek. Üçünciden, Ukraina Silâlı quvetlerine yardım köstermek – eñ yahşı silâ, talimler bermek», – dep aytqan edi Hillary Clinton.

Umumen alğanda, onıñ beyanatları Barack Obama memuriyetiniñ baqışlarına yaqın. Faqat bir vaqıtları Hillary Clinton ile Devlet departamentinde çalışqan Ukraina AQŞ sabıq elçisi John Herbstniñ fikirince, onıñ Rusiyege nisbeten siyaseti Obamağa köre daa sert olacaq.

«Mence, prezidentniñ taqımında devlet kâtibi olğan soñ onı dos-doğru tenqit etmege istemey. Amma onıñ Putin siyaseti talili ve Rusiye istilâsı problemleri arasındaki farqlarnı köremiz. O, prezident olsa, Qoşma Ştatlar bu meselede lider yerini alacaqlar», – dep ayttı John Herbst.

Hillary Clinton Rusiye ile munasebetlerni yañıdan baqmaq siyasetinden sebep tenqitke oğray

Ukraina AQŞ sabıq elçisiniñ zanınca, Hillary Clinton, şübesiz, cezalarnı devam ettirecek, amma arbiy meselelerde de küçlü olacaq.

«Menim fikirimce, Ukrainağa arbiy yardım kösterilmesi meselesini ciddiy bir şekilde baqacaq, prezident Obama bunı yapmağa istemey», – dep qoştı John Herbst.

Qayd etmeli ki, Hillary Clinton Rusiye ile munasebetlerni yañıdan baqmaq siyasetinden sebep tenqitke oğray. O, Sergey Lavrovğa meşur «perezagruzka» dögmesini tuttırğan soñ Rusiye ile munasebetler eyilişmedi. Ekspertlerniñ aytqanına köre, bunıñ da müsbet tarafları bar, asılında.

«Rusiyeniñ Afğanistanğa Amerika askerlerine yük taşıması içün naqliyat ayatını bermege azır olğanı körüne edi. Usāmah Bin Lādinge qarşı tedbirlerniñ müim bir şartı edi. Rusiye İranğa qarşı qoşma cezalarğa da razı oldı», – dep ayta Amerika universitetindeki halqara hızmet mektebiniñ dekanı James Goldgeier.

John Herbstniñ aytqanına köre, yuqarıdaki deñişmeler sayesinde Amerika Qoşma Ştatları içün nükleyer silâ meselesindeki deñişmeler de elverişli oldı.

Hillary Clinton prezident vazifesine namzet kösterip, Rusiyeni telükeli bir memleket dep adlay, amma AQŞ ve Rusiyeniñ menfaatları bir olğan meselelerde muzakereler keçirile bile, dep ayta.

Amerikanıñ sesi

XS
SM
MD
LG